NEW INFO LE MONDE KHMER
READ OR
READ OR LIRE LANGUAGE KHMER FRANCE AND ENGLISH LIEN COMMUNAUTE INTERNATIONAL KHMER JOURNALISTE RADIO TV PHIN MALAY TOULOUSE 0638423959 0561533695
PHR៖ មេដឹកនាំអាស៊ានត្រូវតែជំរុញឲ្យលោក ហ៊ុន សែន បញ្ចប់ការបង្រ្កាបលើអ្នកដែលមាននិន្នាការជំទាស់
Prey Lang forest activists were delighted to hear that Ida Theilade received an award during a ceremony presided over by the Queen of Denmark at the University of Copenhagen last week.
At the awards ceremony on November 20, Theilade, a senior researcher at the university in Denmark, met with the Queen and talked about the Prey Lang communities’ efforts to protect the forest and the use of a mobile app to track activities there, said a Facebook post by the Prey Lang Community Network (PLCN).
“The Prey Lang app was created by Ida Theilade to help the PLCN patrol and inspect
Report: Illegal Logging Still Rampant in Cambodia’s Prey Lang Forest
ដើមឈើផលិតជ័រទឹករបស់សហគមន៍ព្រៃឡង់ នៅតែរងការកាប់រំលំជាបន្ត រហូតមកដល់ថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩។ រូបថត៖ សហគមន៍
បណ្ដាញសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ ៤ខេត្តរិះគន់ក្រសួងបរិស្ថានថា មិនយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយញត្តិរបស់ពួកគេ ដែលស្នើ ឲ្យពិនិត្យឡើងវិញការ ផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ស៊ី បាយអូថេក (Ci-Biotech Co., Ltd.) ជាប់ដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ ឋិតក្នុងខេត្តក្រចេះ និងខេត្តស្ទឹងត្រែង។ សហគមន៍ព្រៃឡង់បារម្ភថា ប្រសិនបើក្រសួងសាមី នៅតែបណ្ដោយឲ្យក្រុមហ៊ុននេះដំណើរការបន្តទៀត មានន័យថា ក្រសួងបរិស្ថានក៏រួមចំណែកបំផ្លាញទំហំព្រៃឡង់ និងដើមឈើផលិតជ័រទឹកដែលជាឆ្នាំងបាយរបស់ពលរដ្ឋដែរ។
បណ្ដាញសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង ក្រចេះ ព្រះវិហារ និងខេត្តកំពង់ធំ ទាមទារឲ្យក្រសួងបរិស្ថាន បកស្រាយឲ្យបានច្បាស់លាស់ជុំវិញការ ផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ស៊ី បាយអូថេក ជាប់តំបន់ព្រៃការពារធម្មជាតិ ដែលសំបូរព្រៃស្រោង និងជាទីតាំងជ្រកសត្វព្រៃកម្ររស់នៅ។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ និងចុងឆ្នាំ ២០១៦ សហគមន៍ព្រៃឡង់ បានដាក់ញត្តិជាលើកទី២ ទៅក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងកសិកម្ម និងស្ថានទួតកូរ៉េខាងត្បូង បំណងឲ្យក្រសួងទាំងនេះ ស៊ើបអង្កេតពីភាពមិនប្រក្រតី អាជីវកម្មឈើរបស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក។
សហគមន៍ព្រៃឡង់ ឲ្យដឹងថា កន្លងទៅ ក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងកសិកម្ម បានផ្ដល់សិទ្ធិឲ្យ ក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក វិនិយោគដំណាំឧស្សាហកម្ម អាកាស្យា ឬស្ថានីយស្ដារព្រៃឈើឡើងវិញលើផ្ទៃដីចំនួនជាង ៣ម៉ឺនហិកតារ ( ៣៤.០០៧ ) កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២ ឋិតនៅក្នុងស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ និងមួយផ្នែកចូលដីស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង។
សហគមន៍រកឃើញថា ក្រុមហ៊ុននេះ បានបង្កើតដេរបូអារឈើខ្នាតធំនៅ ចំណុចដំបូកស ក្នុងឃុំបឹងចារ ដើម្បីប្រមូលឈើមូលធំៗ ពីដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ធ្វើអាជីវកម្មខុសច្បាប់ និងមានអ្នកមានអំណាចខ្លះដឹកជញ្ជូនឈើ ជ្រកក្រោមស្លាកក្រុមហ៊ុននេះជាយូរមកហើយ ពុំមានការស៊ើបអង្កេត។
ក្រុមស្នូលសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក យឹម សុភ័ក្រ្ភ មានមន្ទិលថា ច្បាប់ស្ដីពីការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមិនឲ្យលើសពី ១ម៉ឺនហិកតារនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែងក្រសួងបរិស្ថានបានផ្តល់សិទ្ធិវិនិយោគឲ្យក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក ផ្ទៃដីជាង ៣ម៉ឺន ៤ពាន់ហិកតារ។
លោកសង្កេតឃើញថា ផ្ទៃដីជាង ៣ម៉ឺន ៤ពាន់ហិកតារទាំងនោះ ក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក នៅមិនទាន់កាត់ឆ្វៀលផលប៉ះពាល់ចេញនោះទេ៖ «ក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូរថេក បើយើងពិនិត្យមើលទៅ គឺចាប់ផ្ដើមខុសច្បាប់តាំងពីទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណ ព្រោះយើងឃើញថា ក្រុមហ៊ុននេះទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណ ទទួលដាំដើមឈើឡើងវិញ។ និយមន័យថា ដាំដើមឈើឡើងវិញ គឺគេដាំដើមឈើឡើងវិញ ហើយពាក្យថា ដីព្រៃរេចរឹល គម្របព្រៃ ១០ភាគរយ បានគេចាត់ទុកថា ព្រៃរេចរឹល។ កន្លែងនេះហើយ បានយើងថា ក្រុមហ៊ុនចាប់ផ្ដើមខុសច្បាប់ »។
លោក សុភ័ក្ភ្រ បន្ថែមថា ដីដែលរបបក្រុងភ្នំពេញផ្ដល់សិទ្ធិឲ្យក្រុមហ៊ុនវិនិយោគមួយផ្នែកចូលដីស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង មានទំហំជាង ៤ពាន់ហិកតារ។ លោកថា ក្នុងរង្វង់ផ្ទៃដីជាង ៤ពាន់ហិកតារនោះ គឺ ៧០ភាគរយជាព្រៃស្រោងសំបូរ ដើមឈើផលិតជ័រទឹក ក៏មិនត្រូវបានក្រុមហ៊ុនកាត់ឆ្វៀលប៉ះពាល់ចេញដែរ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា គោលការណ៍ផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច គឺផ្ដល់តែព្រៃរេចរឹល ក៏ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែង ភាគច្រើនក្នុងតំបន់ព្រៃស្រោង។
ក្រុមស្នូលបណ្ដាញសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តក្រចេះ លោក ឯក វណ្ណា សង្កេតឃើញថា ក្រុមហ៊ុននេះ មិនបានផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពលរដ្ឋមូលដ្ឋាននោះទេ ព្រោះសកម្មភាពរបស់ក្រុមហ៊ុនគ្មានអភិវឌ្ឍន៍អ្វីក្រៅពីការធ្វើអាជីវកម្ម កាប់ឈើធំៗ និងរណ្ដៅជ័រទឹករបស់អ្នកភូមិ។ លោកថា កន្លងទៅសហគមន៍ព្រៃឡង់ បានស្នើសុំឲ្យក្រុមហ៊ុនបង្ហាញអាជ្ញាប័ណ្ណ និងរបាយការណ៍វាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ក៏ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនបានបដិសេធ៖ «ទាក់ទងក្រុមហ៊ុននេះ បណ្ដាលឲ្យវិនាសកម្មព្រៃឈើខ្លាំង។ ឥឡូវនេះ គឺអត់មានការដាំដើមឈើទេ គឺសម្រុកតែកាប់តែម្ដង តំបន់ ដែលក្រុមហ៊ុនកាប់សុទ្ធតែឈើធំៗ ភាគច្រើនជាច្បោះជ័រពលរដ្ឋ មើលទៅដូចជាមានភាពលាក់លៀមៗ មិនឲ្យយើងដឹងធ្វើអីពិតប្រាកដទេ»។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភត្រ្ភា ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៥ ខែមករា រហូតដល់ថ្ងៃទី៨ ខែមករា តែលោកមិនទទួលទូរស័ព្ទ និងមានពេលខ្លះលោកបានចុចផ្ដាច់ទូរស័ព្ទ។
ចំណែកប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តក្រចេះ លោក ដួង ឆាយសាវុធ ក៏មិនអាចទាក់ទងបានដែរ ព្រោះទូរស័ព្ទហៅចូលគ្មានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃដដែលនេះ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យ ភាពសង្គមលោក សន ជ័យ ផ្តល់មតិថា កង្វល់ និងការស្នើសុំរបស់សហគមន៍ព្រៃឡង់ ក្រសួងបរិស្ថាន និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយ មិនគួរពន្យារពេលនោះទេ។ លោកយល់ថា សហគមន៍តែងតាមដានការអនុវត្តច្បាប់ និងកិច្ចគាំពារធនធានធម្មជាតិរបស់អាជ្ញាធរ ក៏ប៉ុន្តែបើការសំណូមពរ របស់ពូកគេមិនទទួលបានការ យកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយមានន័យថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបានរួមចំណែកបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ៖ «សំណូមពរឬសំណើពលរដ្ឋមិនត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ទេ។ មានន័យថា ក្រសួងបរិស្ថានមិនយកចិត្តទុកដាក់ ហិនហោចធនធានធម្មជាតិ និងព្រៃឈើជាដើម។ អ៊ីចឹងការព្រងើយកន្តើយវា នឹងនាំមកនូវផលប៉ះពាល់ធនធានធម្មជាតិ និងប៉ះពាល់មុខមាត់រដ្ឋាភិបាល ព្រោះការតាំងចិត្តកន្លងមករបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន ហើយគួរតែដល់ពេលវេលាមួយត្រូវដោះស្រាយបញ្ហានេះ»។
សហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ អំពាវនាវជាថ្មីទៀត ឲ្យក្រសួងបរិស្ថាន និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដកអាជ្ញាប័ណ្ណក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក ព្រោះក្រុមហ៊ុននេះ មិនបានជួយសេដ្ឋកិច្ចពលរដ្ឋនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ ផ្តល់ឱកាសឲ្យឧកញ៉ា និងអ្នកមានអំណាចកាប់ឈើធ្វើអាជីវកម្មខុសច្បាប់ ប៉ះពាល់ធនធានធម្មជាតិ ជីវភាពពលរដ្ឋ និងរំលោភសិទ្ធិរស់នៅជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋជាដើម៕
By Eugene Whong RFA 2019-01-09
Deforestation in Prey Lang forest in the central plains of Cambodia continues to be a major problem that threatens the local economy, food security and biodiversity, and has the potential to accelerate climate change, according to a recent report by the Prey Lang Community Network (PLCN).
The local grassroots movement to preserve the forest found that the major culprit in deforestation is illegal logging, which has increased in recent years. The group’s 7th Monitoring Report, published Monday, also says that the government is making the situation worse by requiring permits to patrol the forest. In addition, roads are causing habitat loss within the forest.
“Illegal logging is still happening at an alarming rate,” the report says.
“Satellite imagery showed a forest loss of 5,600 ha in 2017. This is equivalent to twenty-one football fields of forest disappearing every day.”
Hoeun Sopheap, a Prey Lang activist based in Kampong Thom province, told RFA’s Khmer Service that within the past year, while patrolling the forest, he observed that illegal logging is still rampant and that the loggers have built roads that help them to evade the law. The government is actually making it harder to stamp out illegal logging.
សហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង អះអាងថា
ដើមឈើផលិតជ័រទឹករាប់សិបដើមបន្ថែមទៀត ឋិតនៅចំណុចអូរគ្រាក់
នៃឃុំសៀមបូក ស្រុកសៀមបូក ត្រូវក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេក (Ci - Biotech Co ., Ltd) កាប់រំលំធ្វើអាជីវកម្ម
និងដឹកជញ្ជូនចូលការដ្ឋានរបស់ក្រុមហ៊ុន ដែលមានទីតាំងឋិតនៅ
ឃុំបឹងចារខេត្តក្រចេះ។ សហគមន៍បារម្ភថា
រណ្ដៅជ័រទឹករបស់អ្នកស្រុករាប់រយគ្រួសារ នឹងបាត់បង់ទាំងស្រុង
បើក្រសួងបរិស្ថាននៅតែធ្វើមិនដឹងមិនឮ។
សហគមន៍ប្រទះឃើញដើមឈើផលផលិតជ័រទឹកជាង ៣០ដើម ត្រូវកម្មករក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេកកាប់ ដោយដឹកជញ្ជូនតាមរថយន្តប៉ាកុង ៣គ្រឿង ចេញក្រៅ កាលពីថ្ងៃទី៤ មករា។
អ្នកសម្របសម្រួល សហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង កញ្ញា ឈឿន លី ប្រាប់អាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី៥ មករា ថា ក្រុមហ៊ុនបានបញ្ជូនគ្រឿងចក្រ និងកម្មករជាច្រើននាក់ កាប់រំលំឈើនៅទីតាំងដែលសំបូររណ្ដៅជ័រទឹករបស់អ្នកស្រុករាប់រយគ្រួសារ។ កញ្ញាបន្ថែមថា ដើមឈើដុតយកជ័ររបស់អ្នកស្រុក នៅចំណុចអូរគ្រាក់ គឺជាដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចច្រើនឆ្នាំមកហើយ នឹងបាត់បង់ បើស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនៅតែឆកល្វែង៖ «ទើបថ្មីៗហ្នឹង វាកាប់ឈើសម្រុកយកតែម្ដង។ ការព្រួយបារម្ភរបស់ពលរដ្ឋ គឺច្បោះជ័រទឹកហ្នឹង បើច្បោះជ័រទឹកគាត់ត្រូវគេកាប់អស់ ដូចកាប់ឆ្នាំងបាយរបស់គាត់ដែរ ព្រោះអីរាល់ថ្ងៃគាត់សង្ឃឹមលើច្បោះខ្លាំងដែលរកប្រាក់ចំណូលចិញ្ចឹមជីវិត»។
កាលពីថ្ងៃទី៤ មករា សហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង ប្រទះឃើញដើមឈើផលិតជ័រទឹកជាង ៣០ ដើម ត្រូវបានគេអាររំលំដួលរាយប៉ាយក្នុងព្រៃ និងមានរថយន្តប៉ាកុង ៣គ្រឿង ដឹកឈើជម្លៀសចេញ ពីតំបន់នោះ។
អាស៊ីសេរី បានព្យាយាមទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភត្រា និងប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តក្រចេះ លោក ដួង ឆាយសាវុធ តែទូរស័ព្ទហៅចូលគ្មានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃទី៥ មករា។
ចំណែកអភិបាលស្រុកសៀមបូក លោក ថោង សារ៉ាន់ ក៏មិនអាចទាក់ទងបាន នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ។
មេឃុំបឹងចារ លោក ហុល សឿន ឲ្យដឹងថា អាជ្ញាធរឃុំ បានទទួលដំណឹងពីអ្នកភូមិរាយការណ៍ថា មានកម្មករកាប់ឈើដឹកជញ្ជូនចូលការដ្ឋានរបស់ក្រុមហ៊ុនដែរ ហើយលោកបានរាយការណ៍ជូនថ្នាក់លើរួចហើយ។ លោកថា អាជ្ញាធរជាតិ ធ្លាប់ចុះស៊ើបអង្កេតពីភាពមិនប្រក្រតីនៃអាជីវកម្មឈើ របស់ក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេកដែរ ក្រោយពីពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារត្អូញបាត់បង់រណ្ដៅជ័រទឹក៖ «មានពលរដ្ឋខាងស្ទឹងត្រែងមកតវ៉ា ដោយសារគាត់ឃើញមាន កាប់ដើមច្បោះ ហើយការកាប់ដើមច្បោះនោះ យើងអត់ទាន់បានអង្កេតច្បាស់លាស់ទេ មិនដឹងជា ជនទី ១ ទី២ និងទី៣ ព្រោះមានពួកអនាធិបតេយ្យកាប់ដែរ។ ខ្ញុំចង់ដោះស្រាយបញ្ហាកាប់ដើមច្បោះនេះដែរ»។
ក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេក វិនិយោគដំណាំឧស្សាហកម្ម អាកាស្យា ឬស្ថានីយស្ដារព្រៃឈើឡើងវិញ ដែលវិនិយោគលើផ្ទៃដីចំនួនជាង ៣ម៉ឺនហិកតារ ( ៣៤.០០៧ ) កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២ ឋិតនៅក្នុងស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ និងមួយផ្នែកចូលដីស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ក៏ប៉ុន្តែពលរដ្ឋ និង សហគមន៍ព្រៃឡង់ចោទថា ក្រុមហ៊ុននេះ ធ្វើអាជីវកម្មឈើទ្រង់ទ្រាយធំនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ខុសច្បាប់ និងមានដេប៉ូអារច្រៀកឈើដឹកទៅប្រទេសវៀតណាមផង។
សេចក្ដីរាយការណ៍របស់សហគមន៍ព្រៃឡង់ ខេត្តក្រចេះ ផ្សាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ឲ្យដឹងថា ដើមឈើផលិតជ័រទឹក ដែលនៅសេសសល់ច្រើនជាងគេ ក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ នៅចំណុចអូរឡង់ និងអូរគ្រាក់ នៃឃុំសៀមបូក ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង កំពុងប្រឈមការបាត់បង់ជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនបញ្ជូនគ្រឿងចក្រ និងរថយន្តប៉ាកុង ចូលតំបន់នោះ។ សហគមន៍ថា អ្នកមានអំណាចមួយចំនួន ជ្រកក្រោមស្លាកក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេកធ្វើអាជីវកម្មឈើ ហើយបច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនកំពុងឈូសក្រវាត់ព្រំដី ដើម្បីដឹកជញ្ជូនឈើ ដោយមានសមត្ថកិច្ច និងទាហានយាមល្បាតយ៉ាងតឹងរ៉ឹង។
ក្រុមស្នូលព្រៃឡង់ ខេត្តក្រចេះថ្លែងមិនហ៊ានបញ្ចេញឈ្មោះ សង្កេតឃើញថា ក្រុមហ៊ុន កំពុងដំណើរការអាជីវកម្មឈើ ដែលមានកម្មករក្រុមហ៊ុនរាប់សិបនាក់ សម្រុកចូលអារឈើមូល ជាច្រើនតំបន់ ជាពិសេសនៅកន្លែងដែលសំបូរដើមឈើផលិតជ័រទឹកអ្នកស្រុក។ លោកបារម្ភថា បើក្រសួងបរិស្ថាននៅតែបិទភ្នែកធ្វើមិនដឹងឮឈើមូលធំ និងរណ្ដៅជ័រទឹកអ្នកស្រុកនឹងវិនាសមហន្តរាយ បង្កឲ្យសេដ្ឋកិច្ចពលរដ្ឋធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក៖ «ក្នុងតំបន់អូរឡង់មានច្បោះច្រើន ជាងអូរជាំ ព្រោះអូរជាំក្រុមហ៊ុនកាប់មួយចំនួនធំហើយ។ សហគមន៍ព្រៃឡង់បារម្ភខ្លាំង ព្រោះអីក្រុមហ៊ុនលាក់បាំង អាជីវកម្ម ហើយអាជ្ញាធរឃុំ ស្រុក និងខេត្តកាន់ជើងក្រុមហ៊ុនអស់ហើយ ដោយគេថា ក្រុមហ៊ុនមានច្បាប់ បើយើងនិយាយអីអត់មានប្រសិទ្ធភាព»។
សហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ បន្ថែមថា មហិច្ឆតារបស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ីបាយអូថេក គ្រោងកម្ទេចឈើមូលធំៗក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ និងដើមឈើផលិតជ័រទឹកធ្វើអាជីវកម្ម ខណៈកន្លងទៅក្រុមហ៊ុននេះ បានកាប់រំលំរណ្ដៅជ័រទឹករបស់ពលរដ្ឋអស់រាប់លានដើម នៅមិនទាន់មានស្ថាប័នណាមួយស៊ើបអង្កេតនោះទេ ហើយមកទល់ពេលនេះ មានពលរដ្ឋជាង ១០គ្រួសារប៉ុណ្ណោះដែលទទួលបានសំណងតិចតូច៕
រូបឯកសារ៖ បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ដើម្បីការការពារសម្បត្តិធម្មជាតិរបស់កម្ពុជា។ (រូបថតផ្តល់ឲ្យដោយបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់)
10 មករា 2019
ហ៊ុល រស្មី
វីអូអេខ្មែរ
ភ្នំពេញ —
ក្រៅតែពីការរកឃើញពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដែលចេះតែបន្តកើតមានក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់នោះ
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃឈើក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់
បានទទូចសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលខ្មែរបន្ធូរបន្ថយខាងច្បាប់ដើម្បីឲ្យពួកគេមានលទ្ធភាពអាចបានចូលដើរល្បាតព្រៃឡង់
ដែលពួកគេយល់ថា កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ។
ការស្នើរបស់ក្រុមអ្នកការពារព្រៃឡង់បានធ្វើឡើងក្នុងរបាយការណ៍ខ្លីមួយមានកម្រាស់១២ទំព័រ ដែលបានឲ្យដឹងពីការកើនឡើងនៃការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដោយខុសច្បាប់នៅតំបន់ព្រៃឡង់ ហើយសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃនេះបានរួមចំណែកដល់ការធ្វើឲ្យបាត់បង់ទីជម្រកសត្វក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ ដែលត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលប្រែក្លាយជាដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ កាលពីឆ្នាំ២០១៦។
របាយការណ៍របស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ដែលបានចេញផ្សាយជាលើកទីប្រាំពីរ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងអំពីសំណើរបស់អ្នកការពារព្រៃឡង់ថា៖
«យើងជាសមាជិកបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ សូមសំណូមពររាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រសួងបរិស្ថាន និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ បញ្ឈប់ការតម្រូវឲ្យសហគមន៍ទទួលបានការអនុញ្ញាតដើម្បីដើរល្បាតព្រៃ និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ថែមទៀត ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់»។
បន្ថែមលើនោះ ក្រុមការពារព្រៃឈើក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល និងភាគីពាក់ព័ន្ធ ត្រូវមានវិធានការទប់សា្កត់បន្ថែមទៀតទៅលើការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ។
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃបានលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍នោះថា៖
«យើងជាសមាជិកបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់មកពីខេត្តចំនួន៤គឺក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ និងកំពង់ធំ សូមអំពាវនាវដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រសួងបរិស្ថាន និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ចាត់វិធានការបន្ថែមទៀតទៅលើការកាប់ឈើដោយខុសច្បាប់ ដែលកំពុងកើតឡើង យ៉ាងអនាធិបតេយ្យនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់»។
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃក៏បានសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធធានាថា សម្ភារៈដែលត្រូវបានរឹបអូសមិនត្រូវប្រគល់ទៅឲ្យអ្នកកាប់ឈើវិញទេ ត្រូវស៊ើបអង្កេត និងបិទចោលកន្លែងអារឈើនៅជុំវិញព្រៃឡង់ បញ្ឈប់ការទិញ និងលក់ឈើគ្រប់ប្រភេទ ទាំងស្របច្បាប់ និងខុសច្បាប់ នៅជុំវិញព្រៃឡង់ ហើយអាជ្ញាធររដ្ឋបាលទាំងអស់ត្រូវបញ្ឈប់ការចេញលិខិតអនុញ្ញាតឲ្យសមាជិកសហគមន៍ទៅកាប់ព្រៃក្នុងតំបន់ការពារ។
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃក៏បានស្នើសុំឲ្យអាជ្ញាធរបំពេញនូវចំណុចផ្សេងៗទៀត រួមមាន ការពង្រឹងនូវការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិនៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ និងការពិនិត្យ ហើយរឹបអូសកាំភ្លើងធ្វើដោយដៃ នៅតាមភូមិជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់។
VOA បានព្យាយាមសុំការអធិប្បាយពីសមាជិកបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ តាមទូរសព្ទរបស់ពួកគេជាច្រើនខ្សែ តែនៅមិនអាចទាក់ទងបាននៅឡើយនៅថ្ងៃពុធនេះ។
VOA ក៏នៅមិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការអធិប្បាយពីលោកកែវ អូម៉ាលីស្ស នាយករដ្ឋបាលព្រៃឈើនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានទេ នៅថ្ងៃពុធនេះ។
ចំណែកលោក នេត្រ ភក្រ្តា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន សុំមិនផ្តល់ការអធិប្បាយដោយលោកជាប់រវល់ក្នុងកិច្ចប្រជុំ។
របាយការណ៍បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ដែលបានចេញផ្សាយជាសាធារណៈកាលពីថ្ងៃអង្គារ បានរកឃើញថា ក្នុងចន្លោះខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៧ដល់ខែឧសភាឆ្នាំ២០១៨ មានការចូលកាប់ឈើចំនួន៩០២លើកក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ៥៦៩លើកក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង៤៣៣លើកក្នុងខេត្តក្រចេះនិង១២៩លើកក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
ជារួម ការចូលកាប់ព្រៃឈើមាន២៧៤៥លើក ក្នុងនោះមាន២០៣៣ លើកត្រូវបានចាត់ទុកថា មានសុពលភាព។ បើគិតជាភាគរយគឺការចូលកាប់ព្រៃឈើមានកំណើន៧៤ភាគរយ គិតចាប់ពីថ្ងៃទី១ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៧ដល់ថ្ងៃទី៣១ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ ហើយការចូលកាប់ឈើដោយខុសច្បាប់នេះគឺកើតឡើង៦០លើកក្នុងមួយខែ។
រូបភាពដែលប្រមូលបានតាមប្រព័ន្ធផ្កាយរណបបានឲ្យដឹងថា មានការបាត់បង់ព្រៃឈើក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ«ព្រៃឡង់»និងតំបន់ជុំវិញចំនួន៥៦០០ហិកតាក្នុងឆ្នាំ២០១៧។ ចំនួននេះគឺស្មើនឹងការបាត់បង់ព្រៃឈើមានទំហ៊ំប៉ុនតារាងបាល់ទាត់ចំនួន២១តារាង ជារៀងរាល់ថ្ងៃក្នុងឆ្នាំ២០១៧។ នេះគឺជាកម្រិតមួយគួរឲ្យព្រួយបារម្ភនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ និងទេសភាពជុំវិញដែនជម្រកសត្វព្រៃនេះ។
បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់បានឲ្យដឹងថា «សកម្មភាព»កាប់ឈើខុសច្បាប់មានចំនួន៩៩ភាគរយនៃសកម្មភាពទាំងអស់។
ទិន្នន័យភាគច្រើនបានរាយការណ៍ថា គល់ឈើកាត់រួចមួយៗមានចំនួន៤១ភាគរយ ដែលដើមឈើភាគច្រើនជាប្រភេទឈើប្រណីត។ គំនរឈើត្រូវបានជនល្មើសប្រមូលយកចេញ និងការដឹកជញ្ជូនមានចំនួន២៤ភាគរយនៃទិន្នន័យសរុប។ តំបន់ដែលមានការកាប់ឆ្កាមានចំនួន១១ភាគរយនៃទិន្នន័យសរុប។ ផ្ទៃដីដែលត្រូវបានកាប់ឆ្កាអាចគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី១០០ហិកតា និងរាប់បញ្ចូលទាំងខ្ទមរាប់រយដែលធ្វើសម្រាប់ស្នាក់នៅ។
លោក ស្រី ថី សមាជិកគណៈកម្មការសម្របសម្រួលបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារ បានឲ្យដឹងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ចេញផ្សាយជាសាធារណៈកាលពីអង្គារថា លោកមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីកម្សោយក្នុងការអនុវត្តច្បាប់នៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់។
លោក ត្រូវបានស្រង់សម្តីតាមន័យដើមថា៖
«យើងឃើញស្ទើរតែរៀងរាល់ថ្ងៃដែលអ្នកកាប់ឈើខុសច្បាប់បានកាប់ដើមឈើ នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ ប៉ុន្តែពួកគេមិនដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរដាក់ទណ្ឌកម្មទេ»។
ទីតាំងជីករ៉ែមាសនៅភ្នំលុង ស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ។
សហគមន៍ឃុំគូលែន ស្រុកគូលែនខេត្តព្រះវិហារ ឃាត់គ្រឿងចក្ររបស់ក្រុមហ៊ុន ប្លូហេវិន កាលពីរសៀលថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ២០១៨។
RFA
the geographical area and collect, share and store data of all forest and wildlife crimes that have occurred at the Prey Lang Wildlife Sanctuary.
បណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់មកពីខេត្តចំនួន៤ អះអាងថា ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់កំពុងកើតឡើងយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង ដោយគ្មានអាជ្ញាធរណាធ្វើការទប់ស្កាត់នោះឡើយ ខណៈរយៈពេល១ ឆ្នាំកន្លងមកនេះពួកគេចាប់បានអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសចំនួន៧៣ នាក់។
រូបភាពកំណាត់ឈើ ពេលដែលចុះល្បាតរបស់ក្រុមការពារព្រៃឡង់ខេត្តកំពង់ធំនៅថ្ងៃ ទី ១៣ -១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨។ (រូបភាព៖ ផ្ដល់ដោយ ប្រភពបណ្តាញការពារព្រៃឡង់ខេត្តកំពង់ធំ)
ផ្ទៃអាងទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ មានផ្ទៃដី ៣៦.០០០ ហិកតារ ឋិតក្នុងស្រុកសេសាន ខែត្រស្ទឹងត្រែង ដែលមានក្រុមហ៊ុនឈ្មោះ អាំង អែន អាសូស៊ីអែត ឡយ័រ (Ang&Associates Lawyer Co., Ltd ) របស់ឧកញ៉ា គិត ម៉េង ទទួលសិទ្ធិសម្អាតបាតអាងតាំងពីឆ្នាំ២០១២។
មេឃុំស្រែគរជាប់ឆ្នោតមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលរបប ហ៊ុន សែន រំលាយចោល លោក សៀក មេគង្គ ប្រាប់ថា ការអភិវឌ្ឍន៍ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ បានភ្ជាប់អាថ៌កំបាំងច្រើនពីភាពមិនប្រក្រតីនៃអាជីវកម្មឈើ ហាក់ជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃច្រើនឆ្នាំមកហើយ ពុំមានស្ថាប័នណាមួយ ដោះស្រាយនោះទេ។ លោកបារម្ភថា បទល្មើសព្រៃឈើនៅតំបន់បាតអាង គួរតែបញ្ឈប់ជាយូរមកហើយ ព្រោះក្រុមហ៊ុនបានសង់ទំនប់រួចជាស្ថាពរ៖ «ខ្ញុំសូមជម្រាបអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី និងអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី គ្រាន់តែធ្វើបំផ្លាញ ៣ម៉ឺន ៦ពាន់ហិកតារ មិនតិចទេអស់រលីង។ ចុះទម្រាំយកឈើតទៀត អ្វីតែបំផ្លាញហើយ វាចប់ហើយ គួរតែរក្សាទុក ដើម្បីកេរដំណែលដូនតាយើង»។
“We were happy to hear that she received this prestigious award from the University of Copenhagen,” said Sok Plok, the PLCN representative in Kampong Thom province.
Preah Vihear PLCN head Srey They told The Post that through the mobile app, Prey Lang activists can share information to prevent forest and wildlife crimes.
26 octobre 2017
S.E.M Alain-Richard DONWAHI
Ministre des Eaux et forêts
Abidjan, Côte d’Ivoire
Monsieur le Ministre,
Nous vous écrivons pour vous faire part de nos commentaires sur la Déclaration de politique de préservation et de réhabilitation des forêts distribuée le 15 septembre 2017.
Nous soutenons pleinement les efforts du gouvernement ivoirien pour lutter contre les effets dévastateurs de la déforestation que le pays a subie au cours des dernières décennies et nous remercions le gouvernement d'avoir permis aux organisations de la société civile d'offrir leur point de vue sur la nouvelle politique dans laquelle il s'est engagé.
En tant qu'organisations de défense des droits humains, notre analyse des orientations politiques de la Déclaration se concentre principalement sur ses implications pour les communautés qui vivent aux alentours ou à l'intérieur des parcs nationaux et forêts classées.
Nos commentaires visent essentiellement trois aspects du projet de politique tel qu'il figure dans la Déclaration :
Nombre d'occupants des forêts classées sont des petits agriculteurs qui y vivent depuis des décennies. Bien qu'ils soient nombreux à accepter le fait de n'avoir, légalement, aucun droit sur les sols, ils occupent néanmoins des terres sur lesquelles leurs familles comptent depuis des générations pour se nourrir et se procurer un revenu. Il est fréquent que ces agriculteurs ne connaissent pas d'autre mode de vie et l'État ivoirien a, dans bien des cas, fait peu ou pas d'efforts pour les déloger.
Le transfert de la gestion des forêts classées des mains du gouvernement ivoirien vers celles des entreprises privées signifie que ces petits agriculteurs doivent désormais compter sur ces entreprises privées pour les protéger des atteintes à leurs droits à se nourrir, à disposer de leurs propres moyens de subsistance, et à accéder à l'éducation ou à la santé.
Nos recherches ont montré que les grandes entreprises agricoles privées négligent souvent les droits des communautés locales directement touchées par leurs activités, en particulier quand la réglementation n'est pas claire ou quand elle n'est pas appliquée. Human Rights Watch a publié un rapport à ce sujet le 25 octobre en Zambie.
D'autres organisations ont également fait part de leurs préoccupations quant au fait que le modèle agro-forestier ne protégerait pas adéquatement la biodiversité, qui peut ensuite impacter les droits humains. Les entreprises privées peuvent détruire des écosystèmes complexes en transformant des forêts naturelles dégradées en plantations industrielles destinées à la monoculture.
Dans son commentaire sur le projet, l'Observatoire ivoirien pour la gestion durable des ressources naturelles a déclaré :
Des recherches ont montré que, correctement réglementée et supervisée par les institutions gouvernementales, la gestion communautaire des forêts peut encourager la conservation forestière et la réduction des émissions de carbone dues à la déforestation. Neuf pays d'Afrique centrale se sont récemment réunis pour élaborer une feuille de route définissant les actions prioritaires à entreprendre pour toutes les parties prenantes, afin de renforcer et d'intensifier la gestion communautaire des forêts dans la sous-région.
Si le gouvernement persiste dans la voie du modèle agro-forestier, nous sommes d'avis que tout reclassement de la forêt en agro-forêt devrait s'accompagner d'une législation plus élaborée spécifiant de manière détaillée les mécanismes de supervision gouvernementale de la gestion privée des agro-forêts. Cette législation devrait prévoir :
Nous notons, cependant, que la transformation des forêts classées en zones protégées où l'agriculture et l'habitat ne sont pas autorisés, et l'application stricte de la loi dans les forêts classées restantes pourraient déboucher sur l'expulsion des petits agriculteurs qui y vivent. Le droit international protège toute personne qui occupe une maison ou un terrain de l'expulsion forcée, quand celle-ci n'est pas accompagnée d'un préavis suffisant ou ne respecte pas la dignité et les droits des personnes affectées, qu'elles occupent ou non légalement cette terre.
Nous sommes encouragés par le fait que le gouvernement de Côte d'Ivoire s'engage, dans le cadre de son projet de politique forestière, à respecter les droits des personnes vivant dans des forêts classées intactes (forêts non dégradées, p.3 de la Déclaration), un engagement qui devrait également s'appliquer aux forêts classées qui seront renommées « aires protégées ».
Au cours des 18 derniers mois, nos recherches ont souligné les menaces qui pèsent sur les moyens de subsistance, la santé et l'hygiène de ceux qui vivent dans des forêts classées et parcs nationaux et risquent d'en être expulsés, les obligeant à compter pendant plusieurs mois sur l'assistance humanitaire. Nous avons également documenté le risque d'autres violations des droits humains liés aux opérations d'expulsion, qu'il s'agisse d'extorsion, de vol de biens personnels et même de violences physiques.
Si le gouvernement décide finalement de procéder à des expulsions à grande échelle, nous sommes convaincus que plusieurs mesures pourraient être prises pour tirer les leçons des opérations d'expulsion passées. Ces mesures ne doivent pas empêcher le gouvernement de prendre des décisions immédiates pour protéger les forêts menacées d'infiltration et de destruction, comme celle de Cavally dans l'ouest de la Côte d'Ivoire, mais doivent être le précurseur de toute opération d'expulsion à grande échelle des habitants de longue durée de ces forêts.
Nous vous prions de croire, cher Monsieur, à l'expression de nos meilleurs sentiments.
Bamba Sindou
Coordonnateur général
Regroupement des Acteurs Ivoiriens des Droits de l'Homme en Côte d'Ivoire (RAIDH)
Jim Wormington
Chercheur, Division Afrique
Human Rights Watch
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅឃុំរម្យទម ស្រុករវៀងខេត្តព្រះវិហារអះអាងថា ក្រុមហ៊ុន ឌែលខម កម្ពុជា (Delcom Cambodia) ក្រុមហ៊ុនវៀតណាម និងក្រុមហ៊ុនចិនជាច្រើនទៀត ដែលពួកគេមិនស្គាល់ឈ្មោះ បានហ៊ុមព័ទ្ធតំបន់ភ្នំលុង ធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសជាយូរមកហើយ ពុំមានអាជ្ញាធរណាប្រកាសបង្ហាញអាជ្ញាប័ណ្ណដែលផ្តល់សិទ្ធិអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុននោះទេ។ អ្នកស្រុកថា ក្រុមហ៊ុន ឌែល ខម កម្ពុជា បានរំលោភដីស្រែចម្ការអ្នកភូមិចំនួន ៦៦គ្រួសារ ដើម្បីពង្រីកផ្ទៃដីធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាស រហូតមកទល់ពេលនេះពួកគាត់បានទាមទារដីរបស់ខ្លួនមកវិញ តែគ្មានលទ្ធផល។
សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅក្បែរអាជីវកម្មរ៉ែមាស នៃឃុំរម្យទម ស្រុករវៀង ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃចន្ទ ទី១៧ ខែធ្នូថា កង្វល់ជាច្រើន ដែលក្រុមហ៊ុន ឌែលខម រំលោភបំពានដីស្រែអ្នកស្រុកឈូសឆាយផលដំណាំ និងប្រើអំណាចគាបសង្កត់ពលរដ្ឋមិនឲ្យប្តឹងតវ៉ា បានកើតមានឡើងជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៤ រហូតពេលនេះ។ ពួកគេបានស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ស្ទើរតែគ្រប់ស្ថាប័ន តែគ្មានស្ថាប័នរដ្ឋណាមួយជួយរកយុត្តិធម៌ឲ្យពួកគេឡើយ ផ្ទុយទៅវិញមានអាជ្ញាធរខ្លះទទួលប្រយោជន៍ពីក្រុមហ៊ុនរំលោភយកដីស្រែពួកគាត់ពង្រីកផ្ទៃដីអាជីវកម្មរ៉ែមាស។
ពលរដ្ឋម្នាក់ ក្រុមចំណោមពលរដ្ឋជាច្រើនទៀតរស់នៅភូមិត្រពាំងទន្ទឹម ឃុំរម្យទម លោកស្រី យឹម ផាត ថ្លែងថា ដីស្រែចម្ការរបស់គាត់ទំហំ ១២ហិកតារនៅក្បែរតំបន់ភ្នំលុង ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនរំលោភយកយ៉ាងអយុត្តិធម៌តាំងពីឆ្នាំ២០១៤។ លោកស្រីបន្តថា មកទល់ពេលនេះពួកគាត់មិនអាចអាស្រ័យផលលើដីរបស់ខ្លូនបានទេ ព្រោះត្រូវបានក្រុមហ៊ុនហ៊ុមព័ន្ធរបងយក ដើម្បីបើកការដ្ឋានអាជីវកម្មរ៉ែមាស៖ «គេមិនឲ្យធ្វើ។ គេព័ទ្ធរបងយកទាំងអស់។ ដីធ្លីខ្ញុំយូរណាស់ហើយ តាំងពីកេរដូនតា គឺខ្ញុំរស់នៅកន្លែងនេះហើយ ដល់ពេលគេមិនឲ្យទេ។ គេចង់បានយករបស់ខ្ញុំទទេៗ»។
ស្ត្រីដដែលបន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុនបានធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសប្រើសារធាតុគីមីហុយចូលផ្ទះសម្បែងពួកគាត់ បង្កឲ្យអ្នកភូមិជាច្រើនកើតជំងឺចម្លែកៗ។ ចំណែកកុមារជាច្រើននាក់បង្ខំចិត្តឈប់រៀនដោយសារជីវភាពធ្លាក់ចុះ ព្រោះដីធ្លី និងផ្ទះសម្បែងរបស់ពួកគេទទួលរងការគំរាមបណ្តេញចេញដោយគ្មានសំណង៖ «ខ្ញុំរស់នៅមានគីមី និងជាតិអាស៊ីដហុយលើផ្ទះខ្ញុំ ទើបខ្ញុំឈឺគ្មានលុយគ្មានកាក់ទៅព្យាបាល ហើយកូនរៀនក៏ឈប់អស់ហើយ អស់ដំណាំហើយ គ្មានទីពឹងទេ។ ខ្ញុំសូមតម្លៃទីផ្សារគេមិនឲ្យខ្ញុំទេ»។
សេចក្ដីរាយការណ៍របស់ពលរដ្ឋឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នតំបន់ភ្នំលុង ដែលសំបូរធនធានរ៉ែមាស ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនជាច្រើនដណ្ដើមដីគ្នាពុះធ្វើអាជីវកម្ម និងមានក្រុមហ៊ុនចិន និងក្រុមហ៊ុនវៀតណាមខ្លះទៀត បានជួលអ្នកមានអំណាចកាងអាជីវកម្មឲ្យខ្លួន។ លើសពីនេះ ក៏មានក្រុមហ៊ុនខ្លះទៀត ប្រើឈ្មោះគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជនជាខ្នងបង្អែក ដោយមានសមត្ថកិច្ចចម្រុះយាមល្បាតយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន និងរឹតត្បិតមិនឲ្យពលរដ្ឋចេញចូលតំបន់នោះទេ។
ប្រជានសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅឃុំរម្យទម លោក ទុយ ឆេង សង្កេតឃើញថា អាជីវកម្មរុករករ៉ែមាសនៅតំបន់ភ្នំលុង មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យហិនហោចធនធានរ៉ែមាសមានតម្លៃនោះទេ ថែមទាំងធ្វើឲ្យពលរដ្ឋលំបាកវេទនាសព្វបែបយ៉ាងរួមមាន ការ រឹតត្បិតមិនឲ្យពលរដ្ឋប្រមូលអនុផលព្រៃឈើនៅតំបន់ភ្នំលុង បាត់បង់មុខរបររករ៉ែមាសលក្ខណៈសហគមន៍ និង កើតមានវិបត្តិដីធ្លីជាដើម៖ «ពូកខ្ញុំក្រុមហ៊ុន បានយកឈ្មោះអ្នកមានអំណាចគំរាមពលរដ្ឋ និងយកឈ្មោះលោក ហ៊ុន សែន ថា ខ្លួនហ្នឹងមានអាជ្ញាប័ណ្ណ។ ដល់ពេលពលរដ្ឋសួររកអាជ្ញាប័ណ្ណ គេថា សិទ្ធិពលរដ្ឋមិនអាចសួររកបានទេ ព្រោះគេមានច្បាប់ត្រឹមត្រូវ»។
លោកអះអាងថា ក្រុមកម្មករជនជាតិចិន និងវៀតណាមរាប់រយនាក់ ដែលភាគច្រើនជាជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ បានបើកកន្លែងលេងល្បែង ហាងផឹកស៊ី នៅតំបន់នោះ។ លើសពីនេះ ក្មេងទំនើងសេពគ្រឿងញៀន និងអំពើអនាចារ ក៏កើតមានជា ញឹកញាប់ដែល៖ «យួនហ្នឹងឯង គឺភាគច្រើនជាជនអន្តោប្រវេសន៍ ពួកអនាធិបតេយ្យ មកតាមបងប្អូនទេ។ ពួកអនាធិបតេយ្យហ្នឹង ខ្លាំងបំផុតលេងល្បែង ហើយសមត្ថកិច្ចមិនយកចិត្តទុកដាក់ទេ មកយកតែលុយហើយទៅវិញ»។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទង អភិបាលស្រុករវៀង លោក ហោ ប៊ុនហួរ និងមេឃុំរម្យទម លោក សោម មុត តែទូរស័ព្ទហៅចូលច្រើនដង គ្មានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ។
ចំណែក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក យស មុនីរ៉ាត់ បដិសេធមិនផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អាស៊ីសេរី ដោយលោកបានចុចទទួលទូរស័ព្ទ តែមិននិយាយ និងឈប់ទទួលទូរស័ព្ទនៅថ្ងៃដដែលនេះ។
ទោះយ៉ាងណារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ស៊ុយ សែម អះអាងថា នឹងចាត់វិធានការលើក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែទាំងឡាយ ណាដែលមិនបានអនុវត្តតាមច្បាប់។ លោកព្រមានថា ក្រសួងនឹងមិនអត់ឱនជាដាច់ខាត បើមានក្រុមហ៊ុនណា អនុវត្តមិនបានត្រឹមត្រូវតាមលក្ខខណ្ឌដែលកំណត់ក្នុងច្បាប់ ក្នុងសេចក្ដីប្រកាស ឬរំលោភអនុក្រឹត្យស្ដីពីការរុករករ៉ែដែលនាំឲ្យមានការ ប៉ះពាល់បរិស្ថានធ្ងន់ធ្ងរ។ លោក ស៊ុយ សែម ថ្លែងបែបនេះ ក្រោយពីកើតមានករណីពុលទឹកព្រែកទេរ នៅខេត្តក្រចេះ និង ខេត្តមណ្ឌលគិរី បណ្ដាលឲ្យអ្នកភូមិ ចំនួន ១៨នាក់ស្លាប់ និងធ្លាក់ខ្លួនឈឺរាប់រយនាក់ កាលពីខែឧសភា ២០១៨។
ជុំវិញការលើកឡើងនេះ មន្ត្រីឃ្លាំមើលបរិស្ថានរិះគន់ថា វិធានការនេះគ្រាន់តែជាលេសយករួចខ្លួន និងគ្មានឥទ្ធិពលជាវិជ្ជមានអនុវត្តច្បាប់ដល់ក្រុមហ៊ុនធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសខុសច្បាប់នោះទេ។
ស្ថាបនិកអង្គការមាតាធម្មជាតិ លោក អាឡិកហាន់ដ្រូ ហ្គាន់សាឡេស ដេវិតសិន (Alejandro Gonzalez Davidson) (ហៅកាត់ អាឡិច) ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ពលរដ្ឋរងគ្រោះកំពុងទល់ច្រកមិនដឹងថា ត្រូវទៅពឹងស្ថាប័នណាមួយឲ្យជួយដោះស្រាយទេ បើអាជ្ញាធរគ្រប់ស្ថាប័នរួមទាំងតុលាការផង សុទ្ធសឹងមិនអាចពឹងពាក់ ឬផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនពលរដ្ឋបាន។ លោកថា ក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែមាស ដែលកំពុងធ្វើអាជីវកម្មនៅតំបន់ភ្នំលុង អាចជាអាជីវកម្មខុសច្បាប់ ខណៈរបាយការណ៍វាយតម្លៃផល ប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងអាជ្ញាប័ណ្ណកំពុងឋិតក្នុងភាពអាថ៌កំបាំង៖ «នៅប្រទេសកម្ពុជា បញ្ហាធំបំផុត គឺគ្មានស្ថាប័នណាមួយឯករាជពិតប្រាកដពីលោក ហ៊ុន សែន ហើយគ្មានអង្គភាពណាមួយ ហ៊ានតតាំងជាមួយបញ្ហាធំៗ ដូចជា រ៉ែមាស បើលោក ហ៊ុន សែន អន្តរាគមន៍ អាចមានដំណោះស្រាយបែបបណ្តោះអាសន្ន។ សូម្បីសកម្មជនទៅជួយមិនបាន ព្រោះប៉ូលិសទាហាន ពាក់អាវុធគ្រប់ដៃ គេអត់អនុញ្ញាតឲ្យទៅដូចមុន។ អាហ្នឹងវាពិបាកមែនទែន ប្រជាជនដូចឯកកោជាទីបំផុត»។
លោក អេឡិក បន្ថែមថា សកម្មភាពអាជីវកម្មរ៉ែមាសនៅតំបន់ភ្នំលុង គឺមានជាប់ពាក់ព័ន្ធត្រកូលហ៊ុន នៅពីក្រោយខ្នង និងលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង បានយកកម្លាំងទាហានខ្លះទៅកាង។ លោកសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំង ខណៈដែលធនធានរ៉ែមាស មានតម្លៃរបស់កម្ពុជាមិនត្រឹមលោក ហ៊ុន សែន គ្មានសមត្ថភាពថែរក្សាទេ ផ្ទុយទៅវិញបែរជាបណ្តោយឲ្យជនបរទេសមានជនជាតិចិន វៀតណាម និងអ្នកមានអំណាច ធ្វើអាជីវកម្មស្រេចតែចិត្តបណ្តាលឲ្យជនជាតិដើមភាគតិច និងពលរដ្ឋខ្មែរមូលដ្ឋានលំបាកវេទនា៕
២ធ្នូដែលខ្ញុំស្គាល់
Dec. 2nd I Knew. (ដោយ អ៊ុម-ហាក់)
២ធ្នូ១៩៧៨ គឺជាថ្ងៃដែលរណសិរ្សមួយត្រូវគេពន្លូតចេញមក។ ពន្លូតនៅទីណា? ស្រុកស្នួលខេត្តក្រចេះ។ ឈ្មោះអីទៅ? ជាភាសាខ្មែរគឺ‹‹រណសិរ្សសាមគ្គី សង្រ្គោះជាតិកម្ពុជា›› ជាភាសាអង់គ្លេស៍គឺ
‹‹Kampuchean National United Front for National Salvation››(KNUFNS).។ នរណាជាឆ្មបពន្លូតរណសិរ្ស២ធ្នូនេះ? ទាំងប៉ែន-សុវណ្ណ ទាំងហ៊ុនសែនអះអាងរៀងខ្លួនទាំងឥតអៀនខ្មាសថា គឺខ្លួននេះហើយដែលជាបីតាស្ថាបនិករណសិរ្សនេះ។ ការពិតនៅឯ ណា? ហេង-សំរិនត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធាន ជាស៊ីមជាអនុប្រធាន រស់-សាម៉ៃ ជាអគ្គលេខា...អត់មានប៉ែន-សុវណ្ណ ឬ ហ៊ុនសែនឡើយ។ រណសិរ្សនេះជាសមិទ្ធិផលយួនទាំងស្រុងគ្មានស្នាមម្រាមដៃខ្មែរណាម្នាក់ឡើយ។ ពន្លូតរណសិរ្សនេះដើមបីអ្វី? មើលត្រឹមតែបច្ចុប្បន្នភាពគ្រានោះ ការពន្លូតរណសិរ្សនេះវាគ្រាន់តែជាកិច្ចលំអិតចុងក្រោយ (FinalTouch) នៃគំរោងលុកលុយឈ្លានពានកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យដាក់ជាអាណានិគមយួនតែប៉ុណ្ណោះ។ថាជាកិច្ចលំអិតចុងក្រោយព្រោះថាយួនបានគ្រោងការវាយលុកចំមុខនេះតិចណាស់ក៏ជាងមួយឆ្នាំកន្លងទៅហើយដែរ គិតចាប់ផ្តើមពីកាលយួនធាក់ចិន រត់ទៅ ឱបសហភាពសូវៀតរហូតមានការចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាការពារគ្នាទៅវិញទៅមកផង។ គួររំលឹកផងដែរថា ពន្លូតរណសិរ្ស២ធ្នូភ្លាម
រដ្ឋាភិបាលក្រុងហាណូយទទួលស្គាល់ភ្លាមក្នុងថ្ងៃតែមួយ។ នរណាក៏ដឹងដែរថាយួនជាជនខិលខូចពីបាករកគូប្រៀប។ យួនពិតជាជន ជាតិមួយសំបូរទៅដោយកលល្បិច ពុតត្បុតមិនងាយចាប់ទោស
បានឡើយ។ នេះជាចំណុចខ្លាំងរបស់សាសន៍មួយនេះគួរកោតសរសើរ។ ជាមួយគ្នានេះខ្ញុំសង្ស័យក្នុងនាមជាប្រធានរណសិរ្ស២ធ្នូ ហេង-សំរិន មានបើត្រូវយួនបង្ខំចុះហត្ថលេខាលើលិខិតសុំយួនឱ្យ
‹‹រំដោះ››កម្ពុជាចេញពី‹‹របបវាលពីឃាត››របស់ប៉ុលពត បង្កើតបានជារនាំងឡប់ឡែបិតបាំងអំពើឈ្លានពានរបស់យួនមកលើរដ្ឋអធិបតេយ្យជិតខាង ហើយរដ្ឋដ៏អភ័ពនោះគឺស្រុកខ្មែរដ៏កំសត់
RFA 2018-12-19
Around 1,200 hectares (2,965 acres) of protected forest from a commune in Cambodia’s Ratanakkiri province has been illegally logged for timber and sold to businessmen from neighboring Vietnam through collusion with Cambodian authorities, an environmental watchdog group said Wednesday.
An investigator with the Cambodian nongovernmental organization Mother Nature, who spoke to RFA’s Khmer Service on condition of anonymity for fear of reprisal, said his group spent a month inspecting forest area in Sesan commune, in Ratanakkiri’s Ou Ya Dav district, and located around 20 trucks he said were used by Vietnamese loggers to haul illegally logged timber across the border.
“About 1,200 hectares of [illegally obtained] forest timber was sold to Vietnam through systemic collusion,” he said, adding that the contraband was bring processed in Vietnam’s Gia Lai province.
“We went into Gia Lai province and found many saw mills. We have evidence that Vietnam is collecting wood from Cambodia illegally.”
The investigator showed RFA several minutes of exclusive footage from a documentary Mother Nature is preparing on the illegal timber trade, which purports to show thousands of cubic meters (1 cubic meter = 35 cubic feet) collected from protected areas in Ratanakkiri. The Phnom Penh Post
Publication date 26 November 2018 | 07:45 ICT
Despite numerous cases of illegal landfilling coming to light and an order from Prime Minister Hun Sen to put a stop to it, authorities are seemingly powerless to halt illegal beach developments in Preah Sihanouk province.
A Preah Sihanouk beach was filled by a private company despite a written agreement with the provincial authority prohibiting it from further beach filling and despite Hun Sen ordering another private company to restore the area, which had been illegally filled in September.
Cambodian National Research Organisation (CNRO) director Sok Sokhom, who inspected the area with authorities in Stung Hav district’s Tomnup Roloak commune in Preah Sihanouk province, told The Post on Sunday that a company is currently filling a Preah Sihanouk province’s public beach.
The owner had asked permission to repair the O’Touk area but the company filled the beach and sea with land three metres deep, 50 metres wide, and 60 metres long.
“The provincial authority cannot grant rights for private companies to fill the beach, even if properly constructed
ព្រឹតិ្តការកើតមានក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវាជារឿងភាគីមួយបំបាក់ពំុអោយមានផេ្សងតតាំងអោយនូវសលតែមួយជាប្រយោជន៍រួមងាយប្រមូលផ្តំុយកធើ្វជាON INFO THE WORLD KHMER FOLLOWED 08 វិច្ឆិកា 2018
ភ្នំពេញ - អ្នកស្រី រាយការណ៍ របស់ សហប្រជាជាតិ ទទួល បន្ទុក នៅ នៅ កម្ពុជា បាន ទស្សនកិច្ច ទស្សនកិច្ច អ្នកស្រី អ្នកស្រី មាន មាន ដែល ដែល ថ្ងៃ ព្រហស្បតិ៍. ក្នុង ថ្ងៃ បិទ ទស្សនកិច្ច នេះ បាន ធ្វើសន្និសីទ សារព័ត៌មាន ដែល បាន កត់ វិថី កម្ពុជា កម្ពុជា កម្ពុជា បាន គោលដៅ អភិវឌ្ឍន៍ ប្រកប ដោយ ចីរភាព របស់ អង្គការ សហប្រជាជាតិ.
Rhona Smith បាន រាយការណ៍ ពិសេស សហប្រជាជាតិ ទទួល បន្ទុក សិទ្ធិ នៅ នៅ អ្នកស្រី ក្នុង កិច្ច ការងារ ខ្លួន និង បើក រ ឱ្យ មាន មាន ចូលរួម ចូលរួម ជា សាធារណៈ ការ ការ ការ ដែល ដែល ដែល ដែល ដែល ដែល ដែល ផ្នែក ក្នុង ការ ធានា បាន អភិបាល អភិបាល ល្អ ល្អ និង ការ សម្រេច បាន គោល ដៅ អភិវឌ្ឍន៍ ប្រកប ដោយ ចីរភាព របស់ អង្គការ សហប្រជាជាតិ.
អ្នក ជំនាញ ខាង មនុស្ស រូប ក៏ នៅតែ ទទូច រដ្ឋាភិបាល រដ្ឋាភិបាល រដ្ឋាភិបាល បាន ការសិទ្ធិ ធិ នា យល់ ថា អាច ឱ្យ រក្សា ប្រព័ន្ធ គេ ស្គាល់ អាវុធ អាវុធ អាវុធ ហៅ កាត់ ថា (EBA) របស់ សហភាព អឺរ៉ុប.
ការអំពាវនាវរបស់អ្នកជំនាញខាងសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ កើតមានឡើង ក្នុងសន្និសីទព័ត៌មាននាទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដើម្បីបិទបញ្ចប់ដំណើរទស្សកិច្ចរបស់អ្នកស្រីដែលមានរយៈពេល១១ថ្ងៃនៅកម្ពុជា។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង (ពូនង) និងសកម្មជនបរិស្ថាន ប្រតិកម្មចំពោះ ការលើកឡើងរបស់អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ស្វាយ សំអ៊ាង និងប្រធានមន្ទីរកសិកម្ម លោក សុង ឃាង ដែលអះអាងថា គ្មានបទល្មើសព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំ នៅខេត្តនេះទេ។ ពួកគេចាត់ទុកការលើកឡើងនេះថា ជាលេសយករួចខ្លួន និងមិនបានកែតម្រូវចំណុចខ្វះខាតរបស់ខ្លួនឲ្យប្រសើរឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញនាំឲ្យក្រុមឧក្រិដ្ឋជន និងមន្ត្រីខិលខូចនៅតែប្រព្រឹត្តបទល្មើសដដែល។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងរស់នៅឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា និងសកម្មជនការពារព្រៃឈើសង្កេតឃើញថា អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី និងប្រធានមន្ទីរសិកម្មខេត្ត ហាក់ខ្វះភាពទទួលខុសត្រូវក្នុងកិច្ចគាំពារធនធានធម្មជាតិ ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន និងមិនបានទទួលយកទុក្ខកង្វល់របស់ពលរដ្ឋទៅដោះស្រាយនោះទេ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង រស់នៅឃុំប៊ួស្រា លោក ក្រើង តុលា ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៨ វិច្ឆិកាថា ពលរដ្ឋមានភស្តុតាងជាច្រើន ដែលពួកគេប្រទះឃើញបទល្មើសព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំ និងបានថតរួបបង្ហោះតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសបុក ដើម្បីឲ្យមានដំណោះស្រាយ។ លោកថា ថ្មីៗ នេះ ពួកគេបង្ហោះរូបភាពឃ្លាំងស្តុកឈើរបស់ជនជាតិវៀតណាម ដែលទទួលទិញឈើ ពីព្រៃអភិរក្សនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ដែលឈ្មូញដឹកទៅលក់ឲ្យជនជាតិវៀតណាម។ លោកអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស ខេង និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានលោក សាយ សំអាល់ ជំរុញឲ្យអភិបាលខេត្តនេះយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត អនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើឲ្យម៉ឹងម៉ាត់ ដូចការប្តេជ្ញាចិត្តមុនចូលកាន់តំណែង៖ «យ៉ាងយូរតែមួយអាទិត្យចាប់ផ្តើមកក្រើកលើសដើម។ គាត់មើលតែបទបញ្ជាទេ ដល់ពេលគេទៅក្រសួងអស់ហើយ គាត់ចាប់ផ្តើមធ្វើទៀត។ នេះមានន័យថា គាត់មិនមានការទទួលខុសត្រូវលើ។ សូមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន លោក សាយ សំអាល់ និងលោក ស ខេង ជួយជំរុញអភិបាលខេត្តហ្នឹងផង»។
But critics must understand that ports around the world are competing with one another and trying to build deeper facilities to lure large cargo ships to their shores. The financial windfall is staggering.
10 December 2018 | 08:54 ICT
Prime Minister Hun Sen and his Vietnamese counterpart Nguyen Xuan Phuc have agreed to speed up the resolution to an ongoing dispute with the swift demarcation of the outstanding 16 per cent of their shared border “based on the spirit of friendship”.
The agreement, with its aim to “expand and strengthen the existing relationship between the two countries”, was made during the prime minister’s official visit to Hanoi on Friday and Saturday.
“Regarding the remaining border issue, we have made efforts to resolve it and today [we] have found a way to speed up the resolution in order to end this task as soon as possible . . . I am really happy that the Cambodia-Vietnam border is currently a border of friendship and has been significantly developing.
“Some areas are former battlefields [and now] they have become a market,” Hun Sen said at a press conference held by the two prime ministers.
“The big result from this visit is the strengthening and expansion of the existing relationship between the two countries. Agreements and memorandums of understanding [MoUs] have been signed, which is the continuation of the expansion and strengthening of cooperation to [improve] the relationship between the two countries,” he said.
តំណាងជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅភូមិស្រែព្រាង ឃុំប្រមេរ ដែលមានវិបត្តិដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន ហេង ហ្វូ លោក ខី ហុន ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៦ វិច្ឆិកាថា អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាត ឲ្យពួកគាត់ដាក់ញត្តិនៅភូមិគ្រឹះ លោក ហ៊ុន សែន នោះទេ បែរជាជំរុញឲ្យពួកគាត់ ប្ដឹងអាជ្ញាធរថ្នាក់មូលដ្ឋានជាមុនសិន។ លោកថា ជម្លោះដីធ្លីនេះបានអូសបន្លាយពេលច្រើនឆ្នាំមកហើយ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនចិនមកវិនិយោគតំបន់នោះ ធ្វើឲ្យអ្នកភូមិរាប់រយគ្រួសារបាត់បង់ដីធ្លីស្រែធ្វើកសិកម្មចិញ្ចឹមជីវិត បាត់បង់វាលស្មៅសម្រាប់គោក្របី ព្រៃជំនឿ ទឹកបឹងធម្មជាតិ ខឿនប្រាសាទបុរាណ និងដើមឈើផលិតជ័រទឹកជាដើម។ លោកកត់សម្គាល់ថា ស្រូវកសិកម្មរបស់លោក កន្លះហិកតារ ដោយត្រៀមប្រមូលផលឆ្នាំនេះ ត្រូវក្រុមហ៊ុនចិនយកគ្រឿងចក្រឈូស ឆាយ កម្ទេចចោលអស់ទាំងស្រុង កាលពីចុងខែតុលា ហើយគ្រួសារលោកបានប្ដឹងសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីមេឃុំប្រមេរ លោក ធាង ហេង ក៏ប៉ុន្តែគ្មានដំណោះស្រាយ។ លោកត្អូញថា គ្រួសារលោកមានដី ១៥ហិកតារ គ្រប់គ្រងមុនឆ្នាំ២០០០ ត្រូវក្រុមហ៊ុនចិនឈូសឆាយបំពានយកជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១២ អស់ ១៤ហិកតារ ហើយមកទល់ពេលនេះ នៅសល់ដីស្រែតែកន្លះហិកតារប៉ុណ្ណោះ៖ «ខ្ញុំដាក់ញត្តិគឺ ការទាមទាររបស់ខ្ញុំចង់បានដីមកវិញ ដាក់ពាក្យបណ្ដឹងឲ្យជួយដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីនេះ តែគេអត់អោយចូល គេមានតម្រួតពេញទីក្រុងភ្នំពេញអ៊ីចឹង។ ស្រូវខ្ញុំត្រៀមច្រូតគេយកអស់បាត់ហើយសិស្សអនុវិទ្យាល័យពង្រ ក្នុងស្រុកស្ទោង ខេត្តកំពង់ធំ ជិត ៥០នាក់ (៤៨នាក់) បានដួលសន្លប់ជាបន្តបន្ទាប់កាលព្រឹកពីថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបានដឹកសិស្សទាំងនោះ ទៅសម្រាកព្យាបាលជាបន្ទាន់ នៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុកស្ទោង។
អ្នកដែលដួលសន្លប់ទាំងនោះ គេសង្ស័យថា អាចបណ្ដាលមកពី ការបរិភោគអាហារ និងទឹកដែលគេលក់ក្នុងសាលារៀននោះ។
អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទង នាយកសាលា និងគ្រូពេទ្យនៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុកស្ទោង ឬអ្នកជំនាញផ្សេងទៀត ដើម្បីសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញករណីសិស្សដួលសន្លប់នេះបានទេ កាលពីថ្ងៃទី៥ វិច្ឆិកា។ ប៉ុន្តែ អភិបាលខេត្ដកំពង់ធំ លោក សុខ លូ បានប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា គិតមកដល់ម៉ោង៥ល្ងាច ថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា មានសិស្សខ្លះបានធូរស្រាលឡើងវិញហើយ។ ជាមួយគ្នានោះដែរ លោកបានស្នើដល់គ្រូ និងអាជីវករលក់នំ ចំណី ក្នុងអនុវិទ្យាល័យពង្រទាំងអស់ ត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ចំពោះអាហារដែលយកមកលក់ឲ្យសិស្ស នៅអនុវិទ្យាល័យពង្រនោះ៕
Publication date 06 November 2018 | 08:48 ICT
Prime Minister Hun Sen has expressed his concern about the abundance of fake and substandard medicines in the market, calling them a danger to public health and social safety.
Presiding over the regional conference on Fight against fake and substandard medicines held yesterday and today at Sofitel Hotel in Phnom Penh, he said the fake medicines are widespread and many are sold online. This, he said, made it difficult for the authorities to control.
The conference was attended by some 450 representatives from relevant ministries, government institutions, officials from Phnom Penh and the provinces, national and international guests and the private sector.
Hun Sen said: “The widespread use of fake and substandard medicines might be caused by the high price of the original medicines, an ineffective production mechanism, and the way they are sold in markets.
ភ្នំពេញៈ អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ លោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត កាលពីម្សិលមិញបានថ្លែងអះអាងសាជាថ្មីថាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ» មិនត្រូវបាត់បង់ទេប្រសិនបើស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានការប្រែប្រួល និងមានភាពល្អប្រសើឡើងវិញ។
លោកស្រី ស្ម៊ីត បានបញ្ចប់បេសកកម្មរយៈពេល ១១ ថ្ងៃរបស់លោកស្រីនៅប្រទេសកម្ពុជាដោយបានធ្វើសន្និសីទកាសែតនៅថ្ងៃចុងក្រោយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញមុនពេលចាកចេញពីកម្ពុជា។ ក្នុងរយៈពេល ១១ ថ្ងៃនៅកម្ពុជា លោកស្រីបានជួបជាមួយស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនដោយបានពិភាក្សាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើនចំណុច។
ឆ្លើយតបនឹងសំណួរអ្នកសារព័ត៌មានលោកស្រី ស្ម៊ីត បាននិយាយថាភាគីកម្ពុជាត្រូវគោរពស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សប្រសិនបើចង់រក្សាបាននូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «តាមការយល់របស់ខ្ញុំគឺថាការសម្រេចចិត្តរបស់គណៈកម្មការសហភាពអឺរ៉ុបគឺដោយផ្អែកទៅលើការគោរពតាមស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សពីភាគីកម្ពុជា។ តាមគំនិតរបស់ខ្ញុំ ប្រសិនបើកម្ពុជាខិតខំធ្វើឲ្យបានឆាប់រហ័សពិតប្រាកដ និងដោយទម្ងន់ ដើម្បីដោះស្រាយក្តីបារម្ភរបស់សហភាពអឺរ៉ុបពេលនោះពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការទប់ការដក EBA ខ្ញុំយល់ថា ការសម្រេចចិត្តនឹងមិនអាចកើតមានទេ»។
READ OR LIRE LANGUAGE KHMER FRANCE AND ENGLISH LIEN COMMUNAUTE INTERNATIONAL KHMER JOURNALISTE RADIO TV PHIN MALAY TOULOUSE 0638423959 0561533695PHR៖ មេដឹកនាំអាស៊ានត្រូវតែជំរុញឲ្យលោក ហ៊ុន សែន បញ្ចប់ការបង្រ្កាបលើអ្នកដែលមាននិន្នាការជំទាស់
Prey Lang forest activists were delighted to hear that Ida Theilade received an award during a ceremony presided over by the Queen of Denmark at the University of Copenhagen last week.
At the awards ceremony on November 20, Theilade, a senior researcher at the university in Denmark, met with the Queen and talked about the Prey Lang communities’ efforts to protect the forest and the use of a mobile app to track activities there, said a Facebook post by the Prey Lang Community Network (PLCN).
“The Prey Lang app was created by Ida Theilade to help the PLCN patrol and inspect
Report: Illegal Logging Still Rampant in Cambodia’s Prey Lang Forest
ដើមឈើផលិតជ័រទឹករបស់សហគមន៍ព្រៃឡង់ នៅតែរងការកាប់រំលំជាបន្ត រហូតមកដល់ថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩។ រូបថត៖ សហគមន៍
បណ្ដាញសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ ៤ខេត្តរិះគន់ក្រសួងបរិស្ថានថា មិនយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយញត្តិរបស់ពួកគេ ដែលស្នើ ឲ្យពិនិត្យឡើងវិញការ ផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ស៊ី បាយអូថេក (Ci-Biotech Co., Ltd.) ជាប់ដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ ឋិតក្នុងខេត្តក្រចេះ និងខេត្តស្ទឹងត្រែង។ សហគមន៍ព្រៃឡង់បារម្ភថា ប្រសិនបើក្រសួងសាមី នៅតែបណ្ដោយឲ្យក្រុមហ៊ុននេះដំណើរការបន្តទៀត មានន័យថា ក្រសួងបរិស្ថានក៏រួមចំណែកបំផ្លាញទំហំព្រៃឡង់ និងដើមឈើផលិតជ័រទឹកដែលជាឆ្នាំងបាយរបស់ពលរដ្ឋដែរ។
បណ្ដាញសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង ក្រចេះ ព្រះវិហារ និងខេត្តកំពង់ធំ ទាមទារឲ្យក្រសួងបរិស្ថាន បកស្រាយឲ្យបានច្បាស់លាស់ជុំវិញការ ផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ស៊ី បាយអូថេក ជាប់តំបន់ព្រៃការពារធម្មជាតិ ដែលសំបូរព្រៃស្រោង និងជាទីតាំងជ្រកសត្វព្រៃកម្ររស់នៅ។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ និងចុងឆ្នាំ ២០១៦ សហគមន៍ព្រៃឡង់ បានដាក់ញត្តិជាលើកទី២ ទៅក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងកសិកម្ម និងស្ថានទួតកូរ៉េខាងត្បូង បំណងឲ្យក្រសួងទាំងនេះ ស៊ើបអង្កេតពីភាពមិនប្រក្រតី អាជីវកម្មឈើរបស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក។
សហគមន៍ព្រៃឡង់ ឲ្យដឹងថា កន្លងទៅ ក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងកសិកម្ម បានផ្ដល់សិទ្ធិឲ្យ ក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក វិនិយោគដំណាំឧស្សាហកម្ម អាកាស្យា ឬស្ថានីយស្ដារព្រៃឈើឡើងវិញលើផ្ទៃដីចំនួនជាង ៣ម៉ឺនហិកតារ ( ៣៤.០០៧ ) កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២ ឋិតនៅក្នុងស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ និងមួយផ្នែកចូលដីស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង។
សហគមន៍រកឃើញថា ក្រុមហ៊ុននេះ បានបង្កើតដេរបូអារឈើខ្នាតធំនៅ ចំណុចដំបូកស ក្នុងឃុំបឹងចារ ដើម្បីប្រមូលឈើមូលធំៗ ពីដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ធ្វើអាជីវកម្មខុសច្បាប់ និងមានអ្នកមានអំណាចខ្លះដឹកជញ្ជូនឈើ ជ្រកក្រោមស្លាកក្រុមហ៊ុននេះជាយូរមកហើយ ពុំមានការស៊ើបអង្កេត។
ក្រុមស្នូលសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក យឹម សុភ័ក្រ្ភ មានមន្ទិលថា ច្បាប់ស្ដីពីការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមិនឲ្យលើសពី ១ម៉ឺនហិកតារនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែងក្រសួងបរិស្ថានបានផ្តល់សិទ្ធិវិនិយោគឲ្យក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក ផ្ទៃដីជាង ៣ម៉ឺន ៤ពាន់ហិកតារ។
លោកសង្កេតឃើញថា ផ្ទៃដីជាង ៣ម៉ឺន ៤ពាន់ហិកតារទាំងនោះ ក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក នៅមិនទាន់កាត់ឆ្វៀលផលប៉ះពាល់ចេញនោះទេ៖ «ក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូរថេក បើយើងពិនិត្យមើលទៅ គឺចាប់ផ្ដើមខុសច្បាប់តាំងពីទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណ ព្រោះយើងឃើញថា ក្រុមហ៊ុននេះទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណ ទទួលដាំដើមឈើឡើងវិញ។ និយមន័យថា ដាំដើមឈើឡើងវិញ គឺគេដាំដើមឈើឡើងវិញ ហើយពាក្យថា ដីព្រៃរេចរឹល គម្របព្រៃ ១០ភាគរយ បានគេចាត់ទុកថា ព្រៃរេចរឹល។ កន្លែងនេះហើយ បានយើងថា ក្រុមហ៊ុនចាប់ផ្ដើមខុសច្បាប់ »។
លោក សុភ័ក្ភ្រ បន្ថែមថា ដីដែលរបបក្រុងភ្នំពេញផ្ដល់សិទ្ធិឲ្យក្រុមហ៊ុនវិនិយោគមួយផ្នែកចូលដីស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង មានទំហំជាង ៤ពាន់ហិកតារ។ លោកថា ក្នុងរង្វង់ផ្ទៃដីជាង ៤ពាន់ហិកតារនោះ គឺ ៧០ភាគរយជាព្រៃស្រោងសំបូរ ដើមឈើផលិតជ័រទឹក ក៏មិនត្រូវបានក្រុមហ៊ុនកាត់ឆ្វៀលប៉ះពាល់ចេញដែរ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា គោលការណ៍ផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច គឺផ្ដល់តែព្រៃរេចរឹល ក៏ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែង ភាគច្រើនក្នុងតំបន់ព្រៃស្រោង។
ក្រុមស្នូលបណ្ដាញសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តក្រចេះ លោក ឯក វណ្ណា សង្កេតឃើញថា ក្រុមហ៊ុននេះ មិនបានផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពលរដ្ឋមូលដ្ឋាននោះទេ ព្រោះសកម្មភាពរបស់ក្រុមហ៊ុនគ្មានអភិវឌ្ឍន៍អ្វីក្រៅពីការធ្វើអាជីវកម្ម កាប់ឈើធំៗ និងរណ្ដៅជ័រទឹករបស់អ្នកភូមិ។ លោកថា កន្លងទៅសហគមន៍ព្រៃឡង់ បានស្នើសុំឲ្យក្រុមហ៊ុនបង្ហាញអាជ្ញាប័ណ្ណ និងរបាយការណ៍វាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ក៏ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនបានបដិសេធ៖ «ទាក់ទងក្រុមហ៊ុននេះ បណ្ដាលឲ្យវិនាសកម្មព្រៃឈើខ្លាំង។ ឥឡូវនេះ គឺអត់មានការដាំដើមឈើទេ គឺសម្រុកតែកាប់តែម្ដង តំបន់ ដែលក្រុមហ៊ុនកាប់សុទ្ធតែឈើធំៗ ភាគច្រើនជាច្បោះជ័រពលរដ្ឋ មើលទៅដូចជាមានភាពលាក់លៀមៗ មិនឲ្យយើងដឹងធ្វើអីពិតប្រាកដទេ»។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភត្រ្ភា ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៥ ខែមករា រហូតដល់ថ្ងៃទី៨ ខែមករា តែលោកមិនទទួលទូរស័ព្ទ និងមានពេលខ្លះលោកបានចុចផ្ដាច់ទូរស័ព្ទ។
ចំណែកប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តក្រចេះ លោក ដួង ឆាយសាវុធ ក៏មិនអាចទាក់ទងបានដែរ ព្រោះទូរស័ព្ទហៅចូលគ្មានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃដដែលនេះ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យ ភាពសង្គមលោក សន ជ័យ ផ្តល់មតិថា កង្វល់ និងការស្នើសុំរបស់សហគមន៍ព្រៃឡង់ ក្រសួងបរិស្ថាន និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយ មិនគួរពន្យារពេលនោះទេ។ លោកយល់ថា សហគមន៍តែងតាមដានការអនុវត្តច្បាប់ និងកិច្ចគាំពារធនធានធម្មជាតិរបស់អាជ្ញាធរ ក៏ប៉ុន្តែបើការសំណូមពរ របស់ពូកគេមិនទទួលបានការ យកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយមានន័យថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបានរួមចំណែកបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ៖ «សំណូមពរឬសំណើពលរដ្ឋមិនត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ទេ។ មានន័យថា ក្រសួងបរិស្ថានមិនយកចិត្តទុកដាក់ ហិនហោចធនធានធម្មជាតិ និងព្រៃឈើជាដើម។ អ៊ីចឹងការព្រងើយកន្តើយវា នឹងនាំមកនូវផលប៉ះពាល់ធនធានធម្មជាតិ និងប៉ះពាល់មុខមាត់រដ្ឋាភិបាល ព្រោះការតាំងចិត្តកន្លងមករបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន ហើយគួរតែដល់ពេលវេលាមួយត្រូវដោះស្រាយបញ្ហានេះ»។
សហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ អំពាវនាវជាថ្មីទៀត ឲ្យក្រសួងបរិស្ថាន និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដកអាជ្ញាប័ណ្ណក្រុមហ៊ុន ស៊ី បាយអូថេក ព្រោះក្រុមហ៊ុននេះ មិនបានជួយសេដ្ឋកិច្ចពលរដ្ឋនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ ផ្តល់ឱកាសឲ្យឧកញ៉ា និងអ្នកមានអំណាចកាប់ឈើធ្វើអាជីវកម្មខុសច្បាប់ ប៉ះពាល់ធនធានធម្មជាតិ ជីវភាពពលរដ្ឋ និងរំលោភសិទ្ធិរស់នៅជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋជាដើម៕
By Eugene Whong RFA 2019-01-09
Deforestation in Prey Lang forest in the central plains of Cambodia continues to be a major problem that threatens the local economy, food security and biodiversity, and has the potential to accelerate climate change, according to a recent report by the Prey Lang Community Network (PLCN).
The local grassroots movement to preserve the forest found that the major culprit in deforestation is illegal logging, which has increased in recent years. The group’s 7th Monitoring Report, published Monday, also says that the government is making the situation worse by requiring permits to patrol the forest. In addition, roads are causing habitat loss within the forest.
“Illegal logging is still happening at an alarming rate,” the report says.
“Satellite imagery showed a forest loss of 5,600 ha in 2017. This is equivalent to twenty-one football fields of forest disappearing every day.”
Hoeun Sopheap, a Prey Lang activist based in Kampong Thom province, told RFA’s Khmer Service that within the past year, while patrolling the forest, he observed that illegal logging is still rampant and that the loggers have built roads that help them to evade the law. The government is actually making it harder to stamp out illegal logging.
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃឈើស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលបើកលំហសេរីភាពដើម្បីល្បាតនិងការពារព្រៃឡង់
ក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេករងការចោទថា កាប់បំផ្លាញដើមជ័រទឹកក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង
សកម្មភាពដឹកជញ្ជូនឈើមូលចេញពីដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់
ក្នុងឃុំសៀមបូក ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
ចូលការដ្ឋានក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេក កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩។
Photo Provided
សហគមន៍ប្រទះឃើញដើមឈើផលផលិតជ័រទឹកជាង ៣០ដើម ត្រូវកម្មករក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេកកាប់ ដោយដឹកជញ្ជូនតាមរថយន្តប៉ាកុង ៣គ្រឿង ចេញក្រៅ កាលពីថ្ងៃទី៤ មករា។
អ្នកសម្របសម្រួល សហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង កញ្ញា ឈឿន លី ប្រាប់អាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី៥ មករា ថា ក្រុមហ៊ុនបានបញ្ជូនគ្រឿងចក្រ និងកម្មករជាច្រើននាក់ កាប់រំលំឈើនៅទីតាំងដែលសំបូររណ្ដៅជ័រទឹករបស់អ្នកស្រុករាប់រយគ្រួសារ។ កញ្ញាបន្ថែមថា ដើមឈើដុតយកជ័ររបស់អ្នកស្រុក នៅចំណុចអូរគ្រាក់ គឺជាដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចច្រើនឆ្នាំមកហើយ នឹងបាត់បង់ បើស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនៅតែឆកល្វែង៖ «ទើបថ្មីៗហ្នឹង វាកាប់ឈើសម្រុកយកតែម្ដង។ ការព្រួយបារម្ភរបស់ពលរដ្ឋ គឺច្បោះជ័រទឹកហ្នឹង បើច្បោះជ័រទឹកគាត់ត្រូវគេកាប់អស់ ដូចកាប់ឆ្នាំងបាយរបស់គាត់ដែរ ព្រោះអីរាល់ថ្ងៃគាត់សង្ឃឹមលើច្បោះខ្លាំងដែលរកប្រាក់ចំណូលចិញ្ចឹមជីវិត»។
កាលពីថ្ងៃទី៤ មករា សហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង ប្រទះឃើញដើមឈើផលិតជ័រទឹកជាង ៣០ ដើម ត្រូវបានគេអាររំលំដួលរាយប៉ាយក្នុងព្រៃ និងមានរថយន្តប៉ាកុង ៣គ្រឿង ដឹកឈើជម្លៀសចេញ ពីតំបន់នោះ។
អាស៊ីសេរី បានព្យាយាមទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភត្រា និងប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តក្រចេះ លោក ដួង ឆាយសាវុធ តែទូរស័ព្ទហៅចូលគ្មានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃទី៥ មករា។
ចំណែកអភិបាលស្រុកសៀមបូក លោក ថោង សារ៉ាន់ ក៏មិនអាចទាក់ទងបាន នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ។
មេឃុំបឹងចារ លោក ហុល សឿន ឲ្យដឹងថា អាជ្ញាធរឃុំ បានទទួលដំណឹងពីអ្នកភូមិរាយការណ៍ថា មានកម្មករកាប់ឈើដឹកជញ្ជូនចូលការដ្ឋានរបស់ក្រុមហ៊ុនដែរ ហើយលោកបានរាយការណ៍ជូនថ្នាក់លើរួចហើយ។ លោកថា អាជ្ញាធរជាតិ ធ្លាប់ចុះស៊ើបអង្កេតពីភាពមិនប្រក្រតីនៃអាជីវកម្មឈើ របស់ក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេកដែរ ក្រោយពីពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារត្អូញបាត់បង់រណ្ដៅជ័រទឹក៖ «មានពលរដ្ឋខាងស្ទឹងត្រែងមកតវ៉ា ដោយសារគាត់ឃើញមាន កាប់ដើមច្បោះ ហើយការកាប់ដើមច្បោះនោះ យើងអត់ទាន់បានអង្កេតច្បាស់លាស់ទេ មិនដឹងជា ជនទី ១ ទី២ និងទី៣ ព្រោះមានពួកអនាធិបតេយ្យកាប់ដែរ។ ខ្ញុំចង់ដោះស្រាយបញ្ហាកាប់ដើមច្បោះនេះដែរ»។
ក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេក វិនិយោគដំណាំឧស្សាហកម្ម អាកាស្យា ឬស្ថានីយស្ដារព្រៃឈើឡើងវិញ ដែលវិនិយោគលើផ្ទៃដីចំនួនជាង ៣ម៉ឺនហិកតារ ( ៣៤.០០៧ ) កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២ ឋិតនៅក្នុងស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ និងមួយផ្នែកចូលដីស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ក៏ប៉ុន្តែពលរដ្ឋ និង សហគមន៍ព្រៃឡង់ចោទថា ក្រុមហ៊ុននេះ ធ្វើអាជីវកម្មឈើទ្រង់ទ្រាយធំនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ខុសច្បាប់ និងមានដេប៉ូអារច្រៀកឈើដឹកទៅប្រទេសវៀតណាមផង។
សេចក្ដីរាយការណ៍របស់សហគមន៍ព្រៃឡង់ ខេត្តក្រចេះ ផ្សាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ឲ្យដឹងថា ដើមឈើផលិតជ័រទឹក ដែលនៅសេសសល់ច្រើនជាងគេ ក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ នៅចំណុចអូរឡង់ និងអូរគ្រាក់ នៃឃុំសៀមបូក ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង កំពុងប្រឈមការបាត់បង់ជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនបញ្ជូនគ្រឿងចក្រ និងរថយន្តប៉ាកុង ចូលតំបន់នោះ។ សហគមន៍ថា អ្នកមានអំណាចមួយចំនួន ជ្រកក្រោមស្លាកក្រុមហ៊ុនស៊ីបាយអូថេកធ្វើអាជីវកម្មឈើ ហើយបច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនកំពុងឈូសក្រវាត់ព្រំដី ដើម្បីដឹកជញ្ជូនឈើ ដោយមានសមត្ថកិច្ច និងទាហានយាមល្បាតយ៉ាងតឹងរ៉ឹង។
ក្រុមស្នូលព្រៃឡង់ ខេត្តក្រចេះថ្លែងមិនហ៊ានបញ្ចេញឈ្មោះ សង្កេតឃើញថា ក្រុមហ៊ុន កំពុងដំណើរការអាជីវកម្មឈើ ដែលមានកម្មករក្រុមហ៊ុនរាប់សិបនាក់ សម្រុកចូលអារឈើមូល ជាច្រើនតំបន់ ជាពិសេសនៅកន្លែងដែលសំបូរដើមឈើផលិតជ័រទឹកអ្នកស្រុក។ លោកបារម្ភថា បើក្រសួងបរិស្ថាននៅតែបិទភ្នែកធ្វើមិនដឹងឮឈើមូលធំ និងរណ្ដៅជ័រទឹកអ្នកស្រុកនឹងវិនាសមហន្តរាយ បង្កឲ្យសេដ្ឋកិច្ចពលរដ្ឋធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក៖ «ក្នុងតំបន់អូរឡង់មានច្បោះច្រើន ជាងអូរជាំ ព្រោះអូរជាំក្រុមហ៊ុនកាប់មួយចំនួនធំហើយ។ សហគមន៍ព្រៃឡង់បារម្ភខ្លាំង ព្រោះអីក្រុមហ៊ុនលាក់បាំង អាជីវកម្ម ហើយអាជ្ញាធរឃុំ ស្រុក និងខេត្តកាន់ជើងក្រុមហ៊ុនអស់ហើយ ដោយគេថា ក្រុមហ៊ុនមានច្បាប់ បើយើងនិយាយអីអត់មានប្រសិទ្ធភាព»។
សហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ បន្ថែមថា មហិច្ឆតារបស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ីបាយអូថេក គ្រោងកម្ទេចឈើមូលធំៗក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ និងដើមឈើផលិតជ័រទឹកធ្វើអាជីវកម្ម ខណៈកន្លងទៅក្រុមហ៊ុននេះ បានកាប់រំលំរណ្ដៅជ័រទឹករបស់ពលរដ្ឋអស់រាប់លានដើម នៅមិនទាន់មានស្ថាប័នណាមួយស៊ើបអង្កេតនោះទេ ហើយមកទល់ពេលនេះ មានពលរដ្ឋជាង ១០គ្រួសារប៉ុណ្ណោះដែលទទួលបានសំណងតិចតូច៕
បរិស្ថាន
10 មករា 2019
ហ៊ុល រស្មី
វីអូអេខ្មែរ
របាយការណ៍ឃ្លាំមើលការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់លើកទី៧របស់ក្រុមការពារព្រៃឈើទាំងនោះបានឲ្យដឹងពីការរឹតបន្តឹងសំណើសុំសេរីភាពដើម្បីចូលទៅឃ្លាំមើលព្រៃដែលអាចជួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងការទប់ស្កាត់ការកាប់ឈើខុសច្បាប់។
ការស្នើរបស់ក្រុមអ្នកការពារព្រៃឡង់បានធ្វើឡើងក្នុងរបាយការណ៍ខ្លីមួយមានកម្រាស់១២ទំព័រ ដែលបានឲ្យដឹងពីការកើនឡើងនៃការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដោយខុសច្បាប់នៅតំបន់ព្រៃឡង់ ហើយសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃនេះបានរួមចំណែកដល់ការធ្វើឲ្យបាត់បង់ទីជម្រកសត្វក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ ដែលត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលប្រែក្លាយជាដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ កាលពីឆ្នាំ២០១៦។
របាយការណ៍របស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ដែលបានចេញផ្សាយជាលើកទីប្រាំពីរ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងអំពីសំណើរបស់អ្នកការពារព្រៃឡង់ថា៖
«យើងជាសមាជិកបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ សូមសំណូមពររាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រសួងបរិស្ថាន និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ បញ្ឈប់ការតម្រូវឲ្យសហគមន៍ទទួលបានការអនុញ្ញាតដើម្បីដើរល្បាតព្រៃ និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ថែមទៀត ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់»។
បន្ថែមលើនោះ ក្រុមការពារព្រៃឈើក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល និងភាគីពាក់ព័ន្ធ ត្រូវមានវិធានការទប់សា្កត់បន្ថែមទៀតទៅលើការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ។
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃបានលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍នោះថា៖
«យើងជាសមាជិកបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់មកពីខេត្តចំនួន៤គឺក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ និងកំពង់ធំ សូមអំពាវនាវដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រសួងបរិស្ថាន និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ចាត់វិធានការបន្ថែមទៀតទៅលើការកាប់ឈើដោយខុសច្បាប់ ដែលកំពុងកើតឡើង យ៉ាងអនាធិបតេយ្យនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់»។
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃក៏បានសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធធានាថា សម្ភារៈដែលត្រូវបានរឹបអូសមិនត្រូវប្រគល់ទៅឲ្យអ្នកកាប់ឈើវិញទេ ត្រូវស៊ើបអង្កេត និងបិទចោលកន្លែងអារឈើនៅជុំវិញព្រៃឡង់ បញ្ឈប់ការទិញ និងលក់ឈើគ្រប់ប្រភេទ ទាំងស្របច្បាប់ និងខុសច្បាប់ នៅជុំវិញព្រៃឡង់ ហើយអាជ្ញាធររដ្ឋបាលទាំងអស់ត្រូវបញ្ឈប់ការចេញលិខិតអនុញ្ញាតឲ្យសមាជិកសហគមន៍ទៅកាប់ព្រៃក្នុងតំបន់ការពារ។
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃក៏បានស្នើសុំឲ្យអាជ្ញាធរបំពេញនូវចំណុចផ្សេងៗទៀត រួមមាន ការពង្រឹងនូវការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិនៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ និងការពិនិត្យ ហើយរឹបអូសកាំភ្លើងធ្វើដោយដៃ នៅតាមភូមិជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់។
VOA បានព្យាយាមសុំការអធិប្បាយពីសមាជិកបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ តាមទូរសព្ទរបស់ពួកគេជាច្រើនខ្សែ តែនៅមិនអាចទាក់ទងបាននៅឡើយនៅថ្ងៃពុធនេះ។
VOA ក៏នៅមិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការអធិប្បាយពីលោកកែវ អូម៉ាលីស្ស នាយករដ្ឋបាលព្រៃឈើនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានទេ នៅថ្ងៃពុធនេះ។
ចំណែកលោក នេត្រ ភក្រ្តា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន សុំមិនផ្តល់ការអធិប្បាយដោយលោកជាប់រវល់ក្នុងកិច្ចប្រជុំ។
របាយការណ៍បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ដែលបានចេញផ្សាយជាសាធារណៈកាលពីថ្ងៃអង្គារ បានរកឃើញថា ក្នុងចន្លោះខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៧ដល់ខែឧសភាឆ្នាំ២០១៨ មានការចូលកាប់ឈើចំនួន៩០២លើកក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ៥៦៩លើកក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង៤៣៣លើកក្នុងខេត្តក្រចេះនិង១២៩លើកក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
ជារួម ការចូលកាប់ព្រៃឈើមាន២៧៤៥លើក ក្នុងនោះមាន២០៣៣ លើកត្រូវបានចាត់ទុកថា មានសុពលភាព។ បើគិតជាភាគរយគឺការចូលកាប់ព្រៃឈើមានកំណើន៧៤ភាគរយ គិតចាប់ពីថ្ងៃទី១ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៧ដល់ថ្ងៃទី៣១ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ ហើយការចូលកាប់ឈើដោយខុសច្បាប់នេះគឺកើតឡើង៦០លើកក្នុងមួយខែ។
រូបភាពដែលប្រមូលបានតាមប្រព័ន្ធផ្កាយរណបបានឲ្យដឹងថា មានការបាត់បង់ព្រៃឈើក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ«ព្រៃឡង់»និងតំបន់ជុំវិញចំនួន៥៦០០ហិកតាក្នុងឆ្នាំ២០១៧។ ចំនួននេះគឺស្មើនឹងការបាត់បង់ព្រៃឈើមានទំហ៊ំប៉ុនតារាងបាល់ទាត់ចំនួន២១តារាង ជារៀងរាល់ថ្ងៃក្នុងឆ្នាំ២០១៧។ នេះគឺជាកម្រិតមួយគួរឲ្យព្រួយបារម្ភនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ និងទេសភាពជុំវិញដែនជម្រកសត្វព្រៃនេះ។
បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់បានឲ្យដឹងថា «សកម្មភាព»កាប់ឈើខុសច្បាប់មានចំនួន៩៩ភាគរយនៃសកម្មភាពទាំងអស់។
ទិន្នន័យភាគច្រើនបានរាយការណ៍ថា គល់ឈើកាត់រួចមួយៗមានចំនួន៤១ភាគរយ ដែលដើមឈើភាគច្រើនជាប្រភេទឈើប្រណីត។ គំនរឈើត្រូវបានជនល្មើសប្រមូលយកចេញ និងការដឹកជញ្ជូនមានចំនួន២៤ភាគរយនៃទិន្នន័យសរុប។ តំបន់ដែលមានការកាប់ឆ្កាមានចំនួន១១ភាគរយនៃទិន្នន័យសរុប។ ផ្ទៃដីដែលត្រូវបានកាប់ឆ្កាអាចគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី១០០ហិកតា និងរាប់បញ្ចូលទាំងខ្ទមរាប់រយដែលធ្វើសម្រាប់ស្នាក់នៅ។
លោក ស្រី ថី សមាជិកគណៈកម្មការសម្របសម្រួលបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារ បានឲ្យដឹងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ចេញផ្សាយជាសាធារណៈកាលពីអង្គារថា លោកមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីកម្សោយក្នុងការអនុវត្តច្បាប់នៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់។
លោក ត្រូវបានស្រង់សម្តីតាមន័យដើមថា៖
«យើងឃើញស្ទើរតែរៀងរាល់ថ្ងៃដែលអ្នកកាប់ឈើខុសច្បាប់បានកាប់ដើមឈើ នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ ប៉ុន្តែពួកគេមិនដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរដាក់ទណ្ឌកម្មទេ»។
សហគមន៍ខេត្តព្រះវិហារថា ក្រុមហ៊ុនចិន និងវៀតណាមពុះចែកតំបន់ភ្នំលុង និងរំលោភយកដីពលរដ្ឋ ពង្រីកផ្ទៃដីធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាស
សហគមន៍ការពារព្រៃឈើរស់នៅឃុំគូលែនខាងជើង ស្រុកគូលែន ខេត្តព្រះវិហារអះអាងថា ក្រុមហ៊ុនសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចឈ្មោះ ប្លូហេវិន (Blue Haven) និង
ក្រុមហ៊ុនឯកជន កូម៉ូលី បានធ្វើអាជីវកម្មឈើទ្រង់ទ្រាយធំជាថ្មីទៀត
ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព។ សហគមន៍ថា ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ
បានបញ្ជូនគ្រឿងចក្រជាច្រើនគ្រឿងអាររំលំ និងដឹកជញ្ជូនឈើធំៗ
ក្នុងព្រៃអភិរក្ស ចូលការដ្ឋានរបស់ក្រុមហ៊ុន។
ប្រជាសហគមន៍ការពារព្រៃឈើភូមិពោធិ៍រៀង ខេត្តព្រះវិហារ
ចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុនឯកជនឈ្មោះ កូម៉ូលី
និងក្រុមហ៊ុនសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ប្លូហេវិន ថា
បានបើកការដ្ឋានអារច្រៀកឈើទ្រង់ទ្រាយធំ
នៅក្បែរព្រៃសហគមន៍ភូមិពោធិ៍រៀង
ឋិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេពជាង ១សប្តាហ៍មកហើយ។
ប្រជាសហគមន៍រស់នៅឃុំគូលែនខាងជើង លោក និប ដុញ
ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី ១៣ ខែធ្នូថា ប្រជាសហគមន៍ចំនួន ៣ភូមិ
នៃឃុំគូលែនប្រមាណ ៥០នាក់ បាននាំគ្នាចាប់រថយន្តប៉ាកុងមួយគ្រឿង
ដឹកឈើមូលប្រមាណ ៥ម៉ែត្រគូបចេញពីព្រៃសហគមន៍ភូមិពោធិ៍រៀង។ លោកថា
បច្ចុប្បន្នកម្មករក្រុមហ៊ុន ប្លួហេវិន កំពុងសម្រុកកាប់ឈើមូលធំៗ
ចូលការដ្ឋានអារច្រៀកឈើរបស់ក្រុមហ៊ុននេះ
ដែលបានបោះទីតាំងអារឈើជាគ្រឿងផ្ទះនៅតំបន់នោះ៖ «ឥឡូវកំពុងកាប់រុករានព្រៃសម្បើមណាស់
វារុករានកាប់ព្រៃចូលម៉ាស៊ីនរ៉ៃ វាច្រៀកកើតជាគ្រឿងផ្ទះ។
ឈើឈ្លីក ផ្ចឹក និងពពេល។ វាដឹកមកទាំងមូលចូលម៉ាស៊ីន»។
ទោះបីជាយ៉ាងណា អាស៊ីសេរី
មិនអាចទាក់ទងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព
ប្រចាំស្រុកគូលែន និងតំណាងក្រុមហ៊ុន ប្លូហេវិន លោក សេដ ឡាំ
ដើម្បីសុំប្រតិកម្មចំពោះការចោទប្រកាន់នេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១៣
ខែធ្នូ។ រីឯប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តព្រះវិហារ លោក អ៊ា សុខា
ក៏មិនទទួលទូរស័ព្ទ។
សហគមន៍ខេត្តព្រះវិហារថា ក្រុមហ៊ុនចំនួន២ បោះទីតាំងធ្វើអាជីវកម្មឈើក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព
តំបន់បាតអាងទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ ជាប្រភពឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើខ្នាតធំនៅខេត្តភាគឦសាន
2019-01-07RFA
the geographical area and collect, share and store data of all forest and wildlife crimes that have occurred at the Prey Lang Wildlife Sanctuary.
ព្រៃឡង់
បណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់មកពីខេត្តចំនួន៤ អះអាងថា ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់កំពុងកើតឡើងយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង ដោយគ្មានអាជ្ញាធរណាធ្វើការទប់ស្កាត់នោះឡើយ ខណៈរយៈពេល១ ឆ្នាំកន្លងមកនេះពួកគេចាប់បានអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសចំនួន៧៣ នាក់។
រូបភាពកំណាត់ឈើ ពេលដែលចុះល្បាតរបស់ក្រុមការពារព្រៃឡង់ខេត្តកំពង់ធំនៅថ្ងៃ ទី ១៣ -១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨។ (រូបភាព៖ ផ្ដល់ដោយ ប្រភពបណ្តាញការពារព្រៃឡង់ខេត្តកំពង់ធំ)
ផ្ទៃអាងទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ មានផ្ទៃដី ៣៦.០០០ ហិកតារ ឋិតក្នុងស្រុកសេសាន ខែត្រស្ទឹងត្រែង ដែលមានក្រុមហ៊ុនឈ្មោះ អាំង អែន អាសូស៊ីអែត ឡយ័រ (Ang&Associates Lawyer Co., Ltd ) របស់ឧកញ៉ា គិត ម៉េង ទទួលសិទ្ធិសម្អាតបាតអាងតាំងពីឆ្នាំ២០១២។
មេឃុំស្រែគរជាប់ឆ្នោតមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលរបប ហ៊ុន សែន រំលាយចោល លោក សៀក មេគង្គ ប្រាប់ថា ការអភិវឌ្ឍន៍ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ បានភ្ជាប់អាថ៌កំបាំងច្រើនពីភាពមិនប្រក្រតីនៃអាជីវកម្មឈើ ហាក់ជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃច្រើនឆ្នាំមកហើយ ពុំមានស្ថាប័នណាមួយ ដោះស្រាយនោះទេ។ លោកបារម្ភថា បទល្មើសព្រៃឈើនៅតំបន់បាតអាង គួរតែបញ្ឈប់ជាយូរមកហើយ ព្រោះក្រុមហ៊ុនបានសង់ទំនប់រួចជាស្ថាពរ៖ «ខ្ញុំសូមជម្រាបអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី និងអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី គ្រាន់តែធ្វើបំផ្លាញ ៣ម៉ឺន ៦ពាន់ហិកតារ មិនតិចទេអស់រលីង។ ចុះទម្រាំយកឈើតទៀត អ្វីតែបំផ្លាញហើយ វាចប់ហើយ គួរតែរក្សាទុក ដើម្បីកេរដំណែលដូនតាយើង»។
លោកថា៖ «នៅខាងខេត្តក្រចេះ គឺការកាប់បំផ្លាញខ្លាំងមែនទែន ដោយសារ បណ្ដាញរាយការណ៍ស្ទើរតែគ្រប់កន្លែង សំឡេង ម៉ាស៊ីន។ និយាយរួមទៅ ទាំងឈ្មួញដែលមានលុយមានអំណាចក៏កាប់ដែរ។ បើតាមរាយការណ៍បណ្ដាញយើងថា រាល់ពេលយប់គឺមានការដឹកចេញយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងតែមែនទែន ភាគច្រើនគឺពេលយប់ ហើយដឹកចេញគឺកាត់ប៉ុស្តិ៍មន្ត្រីបរិស្ថាន ហើយមិនដឹងថាម៉េចទេ មានការយកលុយយកកាក់អីមិនដឹងទេ ដោយសារ ដឹកហើយមិនមានការបង្រ្កាបមានអី។ មួយវិញទៀត សកម្មភាពក្រុមហ៊ុនកំពុងយាយីដល់ច្បោះជ័ររបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយធ្វើការកាប់បំផ្លាញដើរច្បោះជ័ររបស់ប្រជាពលរដ្ឋជារៀងរាល់ថ្ងៃ»។តំណាងបណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់មកពីខេត្តព្រះវិហារ លោក ស្រី ថី លើកឡើងថា កន្លងមក ពួកគាត់បាននាំគ្នារាយការណ៍ទៅអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងមន្ត្រីបរិស្ថាន ដើម្បីធ្វើការទប់ស្កាត់សកម្មភាពកាប់ និងដឹកឈើក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនបានទប់ស្កាត់នោះឡើយ ដោយថា ជាឈើរបស់មេ។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើក្រសួងបរិស្ថានមិនមានវិធានការចុះបង្កា្រប និងទប់ស្កាត់សកម្មភាពការកាប់ និងដឹកញ្ជូនឈើនៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់នោះទេ លោកថា ព្រៃឈើនៅក្នុងតំបន់អភិរក្សនេះ នឹងត្រូវវិនាសអស់ក្នុងរយៈពេល៣ ឆ្នាំខាងមុខនេះ។
លោកថា៖ «កើនឡើង បើគេកាប់ដឹកជញ្ជូនទាំងយប់ទាំងថ្ងៃអញ្ចឹង ឃើញថាសស្រាក់ស្រាំពេក ហើយមិនថាឈើច្បោះ មិនថាឈើព្រៃផ្សេងៗទេកាប់ដូចតែគ្នា ស្រឡៅអីហ្នឹង។ អាជ្ញាធរដែលគាត់ធ្វើសកម្មភាពកន្លងមក ការដោះស្រាយរបស់គាត់មិនជាមានប្រសិទ្ធភាពទេ ដោយសារ តែគាត់ដាក់តែហោប៉ៅគាត់ច្រើនជាង។ ខ្ញុំបានជួបបទល្មើសដែលខ្ញុំចាប់ប៉ុន្មានដង សួរទៅថា ប្អូនឯងកាប់ ដឹកអត់ខ្លាចបរិស្ថានទេឬ? គាត់ថាខ្លាចអីបរិស្ថាន បើខ្ញុំឲ្យលុយគាត់ប្រចាំ មួយជើងឲ្យ ៥ម៉ឺនរៀល មួយគោយន្ត៥ ម៉ឺនរៀលដឹកហ្នឹង»។
“We were happy to hear that she received this prestigious award from the University of Copenhagen,” said Sok Plok, the PLCN representative in Kampong Thom province.
Preah Vihear PLCN head Srey They told The Post that through the mobile app, Prey Lang activists can share information to prevent forest and wildlife crimes.
26 octobre 2017
S.E.M Alain-Richard DONWAHI
Ministre des Eaux et forêts
Abidjan, Côte d’Ivoire
Monsieur le Ministre,
Nous vous écrivons pour vous faire part de nos commentaires sur la Déclaration de politique de préservation et de réhabilitation des forêts distribuée le 15 septembre 2017.
Nous soutenons pleinement les efforts du gouvernement ivoirien pour lutter contre les effets dévastateurs de la déforestation que le pays a subie au cours des dernières décennies et nous remercions le gouvernement d'avoir permis aux organisations de la société civile d'offrir leur point de vue sur la nouvelle politique dans laquelle il s'est engagé.
En tant qu'organisations de défense des droits humains, notre analyse des orientations politiques de la Déclaration se concentre principalement sur ses implications pour les communautés qui vivent aux alentours ou à l'intérieur des parcs nationaux et forêts classées.
Nos commentaires visent essentiellement trois aspects du projet de politique tel qu'il figure dans la Déclaration :
- L'introduction dans le Code forestier d'un nouveau statut d'« agro-forêt ».
- La transformation des forêts classées dont la couverture forestière reste importante en « aires protégées » relevant de la compétence de l'Office ivoirien des parcs et réserves.
- L'application stricte des lois interdisant l'occupation et l'exploitation agricole non autorisées de forêts classées ayant peu souffert de la déforestation (par exemple, celles qui n'ont pas été reclassées en agro-forêts).
Introduction du statut d'agro-forêt
La décision d'attribuer à des entreprises privées la gestion de la catégorie des agro-forêts comporte des risques importants pour les droits des occupants des forêts classées et pour les forêts elles-mêmes si l'action des entreprises ne fait pas l'objet d'une réglementation et d'un contrôle adéquats par le gouvernement ivoirien.Nombre d'occupants des forêts classées sont des petits agriculteurs qui y vivent depuis des décennies. Bien qu'ils soient nombreux à accepter le fait de n'avoir, légalement, aucun droit sur les sols, ils occupent néanmoins des terres sur lesquelles leurs familles comptent depuis des générations pour se nourrir et se procurer un revenu. Il est fréquent que ces agriculteurs ne connaissent pas d'autre mode de vie et l'État ivoirien a, dans bien des cas, fait peu ou pas d'efforts pour les déloger.
Le transfert de la gestion des forêts classées des mains du gouvernement ivoirien vers celles des entreprises privées signifie que ces petits agriculteurs doivent désormais compter sur ces entreprises privées pour les protéger des atteintes à leurs droits à se nourrir, à disposer de leurs propres moyens de subsistance, et à accéder à l'éducation ou à la santé.
Nos recherches ont montré que les grandes entreprises agricoles privées négligent souvent les droits des communautés locales directement touchées par leurs activités, en particulier quand la réglementation n'est pas claire ou quand elle n'est pas appliquée. Human Rights Watch a publié un rapport à ce sujet le 25 octobre en Zambie.
D'autres organisations ont également fait part de leurs préoccupations quant au fait que le modèle agro-forestier ne protégerait pas adéquatement la biodiversité, qui peut ensuite impacter les droits humains. Les entreprises privées peuvent détruire des écosystèmes complexes en transformant des forêts naturelles dégradées en plantations industrielles destinées à la monoculture.
Dans son commentaire sur le projet, l'Observatoire ivoirien pour la gestion durable des ressources naturelles a déclaré :
Il y a de grands risques que les acteurs du secteur privé industriel mettent leurs intérêts économiques agricoles au-dessus de la restauration du couvert forestier qui doit rester en définitif, l’objectif à atteindre. Rien, en effet, ne garantit que l’Etat ait les moyens de contrôler le respect des cahiers des charges des opérateurs industriels agréés dans les agro-forêts classées.[1]Au final, il revient au gouvernement ivoirien de définir le modèle approprié de gestion durable des forêts et d'adopter les réglementations nécessaires pour protéger les forêts et les communautés qui y vivent. Mais nous pensons que le gouvernement devrait étudier la possibilité d'adopter un modèle de gestion des agro-forêts qui s'aligne sur les principes de « gestion communautaire des forêts », où la gestion des forêts est confiée aux communautés qui les occupent et en dépendent.
Des recherches ont montré que, correctement réglementée et supervisée par les institutions gouvernementales, la gestion communautaire des forêts peut encourager la conservation forestière et la réduction des émissions de carbone dues à la déforestation. Neuf pays d'Afrique centrale se sont récemment réunis pour élaborer une feuille de route définissant les actions prioritaires à entreprendre pour toutes les parties prenantes, afin de renforcer et d'intensifier la gestion communautaire des forêts dans la sous-région.
Si le gouvernement persiste dans la voie du modèle agro-forestier, nous sommes d'avis que tout reclassement de la forêt en agro-forêt devrait s'accompagner d'une législation plus élaborée spécifiant de manière détaillée les mécanismes de supervision gouvernementale de la gestion privée des agro-forêts. Cette législation devrait prévoir :
- D’exiger des entreprises privées, avant la signature d'un contrat de Concession agro-forestière d’aménagement durable, qu'elles produisent une étude de faisabilité détaillée avec une évaluation d'impact environnemental et social (et une discussion sur des questions clefs relatives aux droits humains);
- Un processus qui permette l'analyse et l'approbation par le gouvernement de l'étude de faisabilité, y compris l'évaluation d'impact environnemental et social;
- Des normes détaillées en matière environnementale, sociale et de droits humains que les entreprises devront respecter dans leur gestion des agro-forêts, notamment l'interdiction du travail des enfants et des expulsions forcées;
- Des procédures de contrôle gouvernemental du respect de ces normes par les entreprises et des sanctions en cas de non-respect de ces normes.
Expulsions
Nous reconnaissons et respectons la nécessité pour le gouvernement ivoirien de protéger les forêts qui lui restent, notamment en empêchant par des moyens légaux de nouvelles infiltrations.Nous notons, cependant, que la transformation des forêts classées en zones protégées où l'agriculture et l'habitat ne sont pas autorisés, et l'application stricte de la loi dans les forêts classées restantes pourraient déboucher sur l'expulsion des petits agriculteurs qui y vivent. Le droit international protège toute personne qui occupe une maison ou un terrain de l'expulsion forcée, quand celle-ci n'est pas accompagnée d'un préavis suffisant ou ne respecte pas la dignité et les droits des personnes affectées, qu'elles occupent ou non légalement cette terre.
Nous sommes encouragés par le fait que le gouvernement de Côte d'Ivoire s'engage, dans le cadre de son projet de politique forestière, à respecter les droits des personnes vivant dans des forêts classées intactes (forêts non dégradées, p.3 de la Déclaration), un engagement qui devrait également s'appliquer aux forêts classées qui seront renommées « aires protégées ».
Au cours des 18 derniers mois, nos recherches ont souligné les menaces qui pèsent sur les moyens de subsistance, la santé et l'hygiène de ceux qui vivent dans des forêts classées et parcs nationaux et risquent d'en être expulsés, les obligeant à compter pendant plusieurs mois sur l'assistance humanitaire. Nous avons également documenté le risque d'autres violations des droits humains liés aux opérations d'expulsion, qu'il s'agisse d'extorsion, de vol de biens personnels et même de violences physiques.
Si le gouvernement décide finalement de procéder à des expulsions à grande échelle, nous sommes convaincus que plusieurs mesures pourraient être prises pour tirer les leçons des opérations d'expulsion passées. Ces mesures ne doivent pas empêcher le gouvernement de prendre des décisions immédiates pour protéger les forêts menacées d'infiltration et de destruction, comme celle de Cavally dans l'ouest de la Côte d'Ivoire, mais doivent être le précurseur de toute opération d'expulsion à grande échelle des habitants de longue durée de ces forêts.
- Adopter une politique, dans l'idéal codifiée par la loi,
qui détaille les protections accordées aux occupants des forêts pendant
les opérations d'expulsion. Cette politique serait l'occasion
pour le gouvernement de définir la façon dont il conciliera la nécessité
d'empêcher d'autres infiltrations et la destruction des forêts classées
avec la nécessité de respecter les droits des occupants de longue durée
de la forêt. Cette politique relative aux expulsions devrait :
- Préciser les circonstances dans lesquelles des expulsions de communautés résidant dans des forêts classées et des zones protégées peuvent se produire, ainsi que les protections requises pour les occupants, notamment s'agissant des avis d'expulsions et de l'adéquation des délais de mise en œuvre de telles expulsions.
- Exiger du gouvernement qu'il offre aux familles qui dépendent actuellement des forêts classées pour se nourrir et se loger des alternatives en matière de logement, d'hygiène, d'éducation et de soutien de leurs moyens de subsistance.
- Établir un cadre pour évaluer l'indemnisation des biens éventuellement détruits pendant les opérations d'expulsion.
- Donner des orientations sur la manière de gérer la présence de
nouveaux arrivants ou de personnes récemment installées dans les forêts
classées, notamment en définissant les droits procéduraux élémentaires
en cas d'arrestation ou de détention.
- S'engager explicitement à vérifier par un audit la capacité
de la Société de développement des forêts (SODEFOR) et de l'Office
ivoirien des parcs et réserves (OIPR) à superviser la surveillance des
forêts classées et notamment les opérations d'expulsion. Cela devrait inclure la prise en compte de la lutte contre la corruption à tous les niveaux au sein de ces deux agences.
- Reconnaître plus explicitement les défis
sécuritaires auxquels est confronté le gouvernement ivoirien dans de
nombreuses forêts classées, notamment dans l'ouest de la Côte d'Ivoire
où la violence intercommunale a causé de nombreux morts en 2017.
Pour protéger la sécurité des occupants et des agents de l'Etat dans
les forêts classées, le gouvernement devra s'attaquer au problème que
pose la présence dans ces forêts de groupes armés non étatiques et à
celui du manque de contrôle des forces de sécurité de l'État sur de
vastes zones de forêts classées.
- Fournir plus de précisions sur le calendrier et le séquençage de
toute expulsion à grande échelle d'occupants d'aires ou de forêts
classées. Cette politique doit par exemple permettre de clarifier si les
expulsions doivent intervenir avant l'achèvement de l'Inventaire
national des ressources forestières et fauniques, prévu pour décembre
2018.
- Exiger du gouvernement qu'il établisse un plan clair pour chaque
opération d'expulsion, semblable à un plan d'aménagement agroforestier,
qui détermine pour chaque forêt comment les droits des occupants seront
protégés. L'exécution d'un tel plan devrait faire l'objet d'un projet
pilote à petite échelle qui serait ensuite déployé dans d'autres zones.
Ce plan devrait inclure un suivi et une évaluation de l'impact sur les
expulsions des personnes affectées.
- Inclure un engagement à réaliser un suivi indépendant des actions de l'État et des opérateurs privés dans les forêts classées, notamment par la création, dans le Code forestier, d'un observateur et auditeur indépendant. Les organisations de la société civile devraient également être impliquées dans le suivi des actions publiques ou privées qui ont cours dans les forêts classées.
Nous vous prions de croire, cher Monsieur, à l'expression de nos meilleurs sentiments.
Bamba Sindou
Coordonnateur général
Regroupement des Acteurs Ivoiriens des Droits de l'Homme en Côte d'Ivoire (RAIDH)
Jim Wormington
Chercheur, Division Afrique
Human Rights Watch
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅឃុំរម្យទម ស្រុករវៀងខេត្តព្រះវិហារអះអាងថា ក្រុមហ៊ុន ឌែលខម កម្ពុជា (Delcom Cambodia) ក្រុមហ៊ុនវៀតណាម និងក្រុមហ៊ុនចិនជាច្រើនទៀត ដែលពួកគេមិនស្គាល់ឈ្មោះ បានហ៊ុមព័ទ្ធតំបន់ភ្នំលុង ធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសជាយូរមកហើយ ពុំមានអាជ្ញាធរណាប្រកាសបង្ហាញអាជ្ញាប័ណ្ណដែលផ្តល់សិទ្ធិអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុននោះទេ។ អ្នកស្រុកថា ក្រុមហ៊ុន ឌែល ខម កម្ពុជា បានរំលោភដីស្រែចម្ការអ្នកភូមិចំនួន ៦៦គ្រួសារ ដើម្បីពង្រីកផ្ទៃដីធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាស រហូតមកទល់ពេលនេះពួកគាត់បានទាមទារដីរបស់ខ្លួនមកវិញ តែគ្មានលទ្ធផល។
សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅក្បែរអាជីវកម្មរ៉ែមាស នៃឃុំរម្យទម ស្រុករវៀង ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃចន្ទ ទី១៧ ខែធ្នូថា កង្វល់ជាច្រើន ដែលក្រុមហ៊ុន ឌែលខម រំលោភបំពានដីស្រែអ្នកស្រុកឈូសឆាយផលដំណាំ និងប្រើអំណាចគាបសង្កត់ពលរដ្ឋមិនឲ្យប្តឹងតវ៉ា បានកើតមានឡើងជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៤ រហូតពេលនេះ។ ពួកគេបានស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ស្ទើរតែគ្រប់ស្ថាប័ន តែគ្មានស្ថាប័នរដ្ឋណាមួយជួយរកយុត្តិធម៌ឲ្យពួកគេឡើយ ផ្ទុយទៅវិញមានអាជ្ញាធរខ្លះទទួលប្រយោជន៍ពីក្រុមហ៊ុនរំលោភយកដីស្រែពួកគាត់ពង្រីកផ្ទៃដីអាជីវកម្មរ៉ែមាស។
ពលរដ្ឋម្នាក់ ក្រុមចំណោមពលរដ្ឋជាច្រើនទៀតរស់នៅភូមិត្រពាំងទន្ទឹម ឃុំរម្យទម លោកស្រី យឹម ផាត ថ្លែងថា ដីស្រែចម្ការរបស់គាត់ទំហំ ១២ហិកតារនៅក្បែរតំបន់ភ្នំលុង ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនរំលោភយកយ៉ាងអយុត្តិធម៌តាំងពីឆ្នាំ២០១៤។ លោកស្រីបន្តថា មកទល់ពេលនេះពួកគាត់មិនអាចអាស្រ័យផលលើដីរបស់ខ្លូនបានទេ ព្រោះត្រូវបានក្រុមហ៊ុនហ៊ុមព័ន្ធរបងយក ដើម្បីបើកការដ្ឋានអាជីវកម្មរ៉ែមាស៖ «គេមិនឲ្យធ្វើ។ គេព័ទ្ធរបងយកទាំងអស់។ ដីធ្លីខ្ញុំយូរណាស់ហើយ តាំងពីកេរដូនតា គឺខ្ញុំរស់នៅកន្លែងនេះហើយ ដល់ពេលគេមិនឲ្យទេ។ គេចង់បានយករបស់ខ្ញុំទទេៗ»។
ស្ត្រីដដែលបន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុនបានធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសប្រើសារធាតុគីមីហុយចូលផ្ទះសម្បែងពួកគាត់ បង្កឲ្យអ្នកភូមិជាច្រើនកើតជំងឺចម្លែកៗ។ ចំណែកកុមារជាច្រើននាក់បង្ខំចិត្តឈប់រៀនដោយសារជីវភាពធ្លាក់ចុះ ព្រោះដីធ្លី និងផ្ទះសម្បែងរបស់ពួកគេទទួលរងការគំរាមបណ្តេញចេញដោយគ្មានសំណង៖ «ខ្ញុំរស់នៅមានគីមី និងជាតិអាស៊ីដហុយលើផ្ទះខ្ញុំ ទើបខ្ញុំឈឺគ្មានលុយគ្មានកាក់ទៅព្យាបាល ហើយកូនរៀនក៏ឈប់អស់ហើយ អស់ដំណាំហើយ គ្មានទីពឹងទេ។ ខ្ញុំសូមតម្លៃទីផ្សារគេមិនឲ្យខ្ញុំទេ»។
សេចក្ដីរាយការណ៍របស់ពលរដ្ឋឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នតំបន់ភ្នំលុង ដែលសំបូរធនធានរ៉ែមាស ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនជាច្រើនដណ្ដើមដីគ្នាពុះធ្វើអាជីវកម្ម និងមានក្រុមហ៊ុនចិន និងក្រុមហ៊ុនវៀតណាមខ្លះទៀត បានជួលអ្នកមានអំណាចកាងអាជីវកម្មឲ្យខ្លួន។ លើសពីនេះ ក៏មានក្រុមហ៊ុនខ្លះទៀត ប្រើឈ្មោះគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជនជាខ្នងបង្អែក ដោយមានសមត្ថកិច្ចចម្រុះយាមល្បាតយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន និងរឹតត្បិតមិនឲ្យពលរដ្ឋចេញចូលតំបន់នោះទេ។
ប្រជានសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅឃុំរម្យទម លោក ទុយ ឆេង សង្កេតឃើញថា អាជីវកម្មរុករករ៉ែមាសនៅតំបន់ភ្នំលុង មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យហិនហោចធនធានរ៉ែមាសមានតម្លៃនោះទេ ថែមទាំងធ្វើឲ្យពលរដ្ឋលំបាកវេទនាសព្វបែបយ៉ាងរួមមាន ការ រឹតត្បិតមិនឲ្យពលរដ្ឋប្រមូលអនុផលព្រៃឈើនៅតំបន់ភ្នំលុង បាត់បង់មុខរបររករ៉ែមាសលក្ខណៈសហគមន៍ និង កើតមានវិបត្តិដីធ្លីជាដើម៖ «ពូកខ្ញុំក្រុមហ៊ុន បានយកឈ្មោះអ្នកមានអំណាចគំរាមពលរដ្ឋ និងយកឈ្មោះលោក ហ៊ុន សែន ថា ខ្លួនហ្នឹងមានអាជ្ញាប័ណ្ណ។ ដល់ពេលពលរដ្ឋសួររកអាជ្ញាប័ណ្ណ គេថា សិទ្ធិពលរដ្ឋមិនអាចសួររកបានទេ ព្រោះគេមានច្បាប់ត្រឹមត្រូវ»។
លោកអះអាងថា ក្រុមកម្មករជនជាតិចិន និងវៀតណាមរាប់រយនាក់ ដែលភាគច្រើនជាជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ បានបើកកន្លែងលេងល្បែង ហាងផឹកស៊ី នៅតំបន់នោះ។ លើសពីនេះ ក្មេងទំនើងសេពគ្រឿងញៀន និងអំពើអនាចារ ក៏កើតមានជា ញឹកញាប់ដែល៖ «យួនហ្នឹងឯង គឺភាគច្រើនជាជនអន្តោប្រវេសន៍ ពួកអនាធិបតេយ្យ មកតាមបងប្អូនទេ។ ពួកអនាធិបតេយ្យហ្នឹង ខ្លាំងបំផុតលេងល្បែង ហើយសមត្ថកិច្ចមិនយកចិត្តទុកដាក់ទេ មកយកតែលុយហើយទៅវិញ»។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទង អភិបាលស្រុករវៀង លោក ហោ ប៊ុនហួរ និងមេឃុំរម្យទម លោក សោម មុត តែទូរស័ព្ទហៅចូលច្រើនដង គ្មានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ។
ចំណែក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក យស មុនីរ៉ាត់ បដិសេធមិនផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អាស៊ីសេរី ដោយលោកបានចុចទទួលទូរស័ព្ទ តែមិននិយាយ និងឈប់ទទួលទូរស័ព្ទនៅថ្ងៃដដែលនេះ។
ទោះយ៉ាងណារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ស៊ុយ សែម អះអាងថា នឹងចាត់វិធានការលើក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែទាំងឡាយ ណាដែលមិនបានអនុវត្តតាមច្បាប់។ លោកព្រមានថា ក្រសួងនឹងមិនអត់ឱនជាដាច់ខាត បើមានក្រុមហ៊ុនណា អនុវត្តមិនបានត្រឹមត្រូវតាមលក្ខខណ្ឌដែលកំណត់ក្នុងច្បាប់ ក្នុងសេចក្ដីប្រកាស ឬរំលោភអនុក្រឹត្យស្ដីពីការរុករករ៉ែដែលនាំឲ្យមានការ ប៉ះពាល់បរិស្ថានធ្ងន់ធ្ងរ។ លោក ស៊ុយ សែម ថ្លែងបែបនេះ ក្រោយពីកើតមានករណីពុលទឹកព្រែកទេរ នៅខេត្តក្រចេះ និង ខេត្តមណ្ឌលគិរី បណ្ដាលឲ្យអ្នកភូមិ ចំនួន ១៨នាក់ស្លាប់ និងធ្លាក់ខ្លួនឈឺរាប់រយនាក់ កាលពីខែឧសភា ២០១៨។
ជុំវិញការលើកឡើងនេះ មន្ត្រីឃ្លាំមើលបរិស្ថានរិះគន់ថា វិធានការនេះគ្រាន់តែជាលេសយករួចខ្លួន និងគ្មានឥទ្ធិពលជាវិជ្ជមានអនុវត្តច្បាប់ដល់ក្រុមហ៊ុនធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសខុសច្បាប់នោះទេ។
ស្ថាបនិកអង្គការមាតាធម្មជាតិ លោក អាឡិកហាន់ដ្រូ ហ្គាន់សាឡេស ដេវិតសិន (Alejandro Gonzalez Davidson) (ហៅកាត់ អាឡិច) ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ពលរដ្ឋរងគ្រោះកំពុងទល់ច្រកមិនដឹងថា ត្រូវទៅពឹងស្ថាប័នណាមួយឲ្យជួយដោះស្រាយទេ បើអាជ្ញាធរគ្រប់ស្ថាប័នរួមទាំងតុលាការផង សុទ្ធសឹងមិនអាចពឹងពាក់ ឬផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនពលរដ្ឋបាន។ លោកថា ក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែមាស ដែលកំពុងធ្វើអាជីវកម្មនៅតំបន់ភ្នំលុង អាចជាអាជីវកម្មខុសច្បាប់ ខណៈរបាយការណ៍វាយតម្លៃផល ប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងអាជ្ញាប័ណ្ណកំពុងឋិតក្នុងភាពអាថ៌កំបាំង៖ «នៅប្រទេសកម្ពុជា បញ្ហាធំបំផុត គឺគ្មានស្ថាប័នណាមួយឯករាជពិតប្រាកដពីលោក ហ៊ុន សែន ហើយគ្មានអង្គភាពណាមួយ ហ៊ានតតាំងជាមួយបញ្ហាធំៗ ដូចជា រ៉ែមាស បើលោក ហ៊ុន សែន អន្តរាគមន៍ អាចមានដំណោះស្រាយបែបបណ្តោះអាសន្ន។ សូម្បីសកម្មជនទៅជួយមិនបាន ព្រោះប៉ូលិសទាហាន ពាក់អាវុធគ្រប់ដៃ គេអត់អនុញ្ញាតឲ្យទៅដូចមុន។ អាហ្នឹងវាពិបាកមែនទែន ប្រជាជនដូចឯកកោជាទីបំផុត»។
លោក អេឡិក បន្ថែមថា សកម្មភាពអាជីវកម្មរ៉ែមាសនៅតំបន់ភ្នំលុង គឺមានជាប់ពាក់ព័ន្ធត្រកូលហ៊ុន នៅពីក្រោយខ្នង និងលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង បានយកកម្លាំងទាហានខ្លះទៅកាង។ លោកសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំង ខណៈដែលធនធានរ៉ែមាស មានតម្លៃរបស់កម្ពុជាមិនត្រឹមលោក ហ៊ុន សែន គ្មានសមត្ថភាពថែរក្សាទេ ផ្ទុយទៅវិញបែរជាបណ្តោយឲ្យជនបរទេសមានជនជាតិចិន វៀតណាម និងអ្នកមានអំណាច ធ្វើអាជីវកម្មស្រេចតែចិត្តបណ្តាលឲ្យជនជាតិដើមភាគតិច និងពលរដ្ឋខ្មែរមូលដ្ឋានលំបាកវេទនា៕
២ធ្នូដែលខ្ញុំស្គាល់ Dec. 2nd I Knew.
២ធ្នូដែលខ្ញុំស្គាល់
Dec. 2nd I Knew. (ដោយ អ៊ុម-ហាក់)
២ធ្នូ១៩៧៨ គឺជាថ្ងៃដែលរណសិរ្សមួយត្រូវគេពន្លូតចេញមក។ ពន្លូតនៅទីណា? ស្រុកស្នួលខេត្តក្រចេះ។ ឈ្មោះអីទៅ? ជាភាសាខ្មែរគឺ‹‹រណសិរ្សសាមគ្គី សង្រ្គោះជាតិកម្ពុជា›› ជាភាសាអង់គ្លេស៍គឺ
‹‹Kampuchean National United Front for National Salvation››(KNUFNS).។ នរណាជាឆ្មបពន្លូតរណសិរ្ស២ធ្នូនេះ? ទាំងប៉ែន-សុវណ្ណ ទាំងហ៊ុនសែនអះអាងរៀងខ្លួនទាំងឥតអៀនខ្មាសថា គឺខ្លួននេះហើយដែលជាបីតាស្ថាបនិករណសិរ្សនេះ។ ការពិតនៅឯ ណា? ហេង-សំរិនត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធាន ជាស៊ីមជាអនុប្រធាន រស់-សាម៉ៃ ជាអគ្គលេខា...អត់មានប៉ែន-សុវណ្ណ ឬ ហ៊ុនសែនឡើយ។ រណសិរ្សនេះជាសមិទ្ធិផលយួនទាំងស្រុងគ្មានស្នាមម្រាមដៃខ្មែរណាម្នាក់ឡើយ។ ពន្លូតរណសិរ្សនេះដើមបីអ្វី? មើលត្រឹមតែបច្ចុប្បន្នភាពគ្រានោះ ការពន្លូតរណសិរ្សនេះវាគ្រាន់តែជាកិច្ចលំអិតចុងក្រោយ (FinalTouch) នៃគំរោងលុកលុយឈ្លានពានកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យដាក់ជាអាណានិគមយួនតែប៉ុណ្ណោះ។ថាជាកិច្ចលំអិតចុងក្រោយព្រោះថាយួនបានគ្រោងការវាយលុកចំមុខនេះតិចណាស់ក៏ជាងមួយឆ្នាំកន្លងទៅហើយដែរ គិតចាប់ផ្តើមពីកាលយួនធាក់ចិន រត់ទៅ ឱបសហភាពសូវៀតរហូតមានការចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាការពារគ្នាទៅវិញទៅមកផង។ គួររំលឹកផងដែរថា ពន្លូតរណសិរ្ស២ធ្នូភ្លាម
រដ្ឋាភិបាលក្រុងហាណូយទទួលស្គាល់ភ្លាមក្នុងថ្ងៃតែមួយ។ នរណាក៏ដឹងដែរថាយួនជាជនខិលខូចពីបាករកគូប្រៀប។ យួនពិតជាជន ជាតិមួយសំបូរទៅដោយកលល្បិច ពុតត្បុតមិនងាយចាប់ទោស
បានឡើយ។ នេះជាចំណុចខ្លាំងរបស់សាសន៍មួយនេះគួរកោតសរសើរ។ ជាមួយគ្នានេះខ្ញុំសង្ស័យក្នុងនាមជាប្រធានរណសិរ្ស២ធ្នូ ហេង-សំរិន មានបើត្រូវយួនបង្ខំចុះហត្ថលេខាលើលិខិតសុំយួនឱ្យ
‹‹រំដោះ››កម្ពុជាចេញពី‹‹របបវាលពីឃាត››របស់ប៉ុលពត បង្កើតបានជារនាំងឡប់ឡែបិតបាំងអំពើឈ្លានពានរបស់យួនមកលើរដ្ឋអធិបតេយ្យជិតខាង ហើយរដ្ឋដ៏អភ័ពនោះគឺស្រុកខ្មែរដ៏កំសត់
Illegal reclamation carries on{
Protected Forest in Cambodian Commune Illegally Logged Through Official Collusion: Mother Nature
RFA 2018-12-19
Around 1,200 hectares (2,965 acres) of protected forest from a commune in Cambodia’s Ratanakkiri province has been illegally logged for timber and sold to businessmen from neighboring Vietnam through collusion with Cambodian authorities, an environmental watchdog group said Wednesday.
An investigator with the Cambodian nongovernmental organization Mother Nature, who spoke to RFA’s Khmer Service on condition of anonymity for fear of reprisal, said his group spent a month inspecting forest area in Sesan commune, in Ratanakkiri’s Ou Ya Dav district, and located around 20 trucks he said were used by Vietnamese loggers to haul illegally logged timber across the border.
“About 1,200 hectares of [illegally obtained] forest timber was sold to Vietnam through systemic collusion,” he said, adding that the contraband was bring processed in Vietnam’s Gia Lai province.
“We went into Gia Lai province and found many saw mills. We have evidence that Vietnam is collecting wood from Cambodia illegally.”
The investigator showed RFA several minutes of exclusive footage from a documentary Mother Nature is preparing on the illegal timber trade, which purports to show thousands of cubic meters (1 cubic meter = 35 cubic feet) collected from protected areas in Ratanakkiri. The Phnom Penh Post
Publication date 26 November 2018 | 07:45 ICT
Despite numerous cases of illegal landfilling coming to light and an order from Prime Minister Hun Sen to put a stop to it, authorities are seemingly powerless to halt illegal beach developments in Preah Sihanouk province.
A Preah Sihanouk beach was filled by a private company despite a written agreement with the provincial authority prohibiting it from further beach filling and despite Hun Sen ordering another private company to restore the area, which had been illegally filled in September.
Cambodian National Research Organisation (CNRO) director Sok Sokhom, who inspected the area with authorities in Stung Hav district’s Tomnup Roloak commune in Preah Sihanouk province, told The Post on Sunday that a company is currently filling a Preah Sihanouk province’s public beach.
The owner had asked permission to repair the O’Touk area but the company filled the beach and sea with land three metres deep, 50 metres wide, and 60 metres long.
“The provincial authority cannot grant rights for private companies to fill the beach, even if properly constructed
នយោបាយ
លោក ហ៊ុន សិរីវឌ្ឍន៍ | ០៩ វិច្ឆិកា ២០១៨ | ម៉ោង ២:៤២ ល្ងាច
https://www.vodhotnews.com
សភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្សហៅកាត់ថា APHR បានស្នើទៅកាន់មេដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់ត្រូវតែជំរុញធ្វើយ៉ាងណាឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បញ្ចប់ការបង្រ្កាបលើអ្នកដែលមាននិន្នាការផ្សេងពីគាត់។
ក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានចុះថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ នេះ សភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស បានស្នើទៅកាន់ប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ឲ្យលើកយកបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ដាក់ទៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល អាស៊ានលើកទី៣៣ នៅប្រទេសសិង្ហបុរី នាសប្ដាហ៍ក្រោយ ដើម្បីជំរុញដល់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើនិន្នាការផ្ទុយពីរូបលោក។
ប្រធានសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស លោក Charles Santiago និយាយក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថា៖
លោក ហ៊ុន សិរីវឌ្ឍន៍ | ០៩ វិច្ឆិកា ២០១៨ | ម៉ោង ២:៤២ ល្ងាច
https://www.vodhotnews.com
លោក Charles Santiago
ប្រធាននៃក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស (រូបភាព៖ ហ្វេសប៊ុក ASEAN
Parliamentarians for Human Rights – APHR)
សភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្សហៅកាត់ថា APHR បានស្នើទៅកាន់មេដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់ត្រូវតែជំរុញធ្វើយ៉ាងណាឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បញ្ចប់ការបង្រ្កាបលើអ្នកដែលមាននិន្នាការផ្សេងពីគាត់។
ក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានចុះថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ នេះ សភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស បានស្នើទៅកាន់ប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ឲ្យលើកយកបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ដាក់ទៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល អាស៊ានលើកទី៣៣ នៅប្រទេសសិង្ហបុរី នាសប្ដាហ៍ក្រោយ ដើម្បីជំរុញដល់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើនិន្នាការផ្ទុយពីរូបលោក។
ប្រធានសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស លោក Charles Santiago និយាយក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថា៖
«មេដឹកនាំអាស៊ានមិនអាចអនុញ្ញាតឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារួចខ្លួនចេញពីការលុបបំបាត់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេសនេះឡើយ។ ពួកគេត្រូវតែជំរុញទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនឱ្យបញ្ចប់ការ បង្ក្រាបរបស់គាត់ទៅលើនិន្នាការផ្សេង និងរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មីដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ » ។អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនលោក សួស យ៉ារ៉ា មានប្រសាសន៍ថាការលើកឡើងរបស់សភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស មិនមានឥទ្ធិពលដល់អាស៊ានទេ ព្រោះស្ថាប័ននេះគ្មានយន្តការណាមួយក្នុងអាស៊ាននោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ « APHRនេះជាពួកក្រៅច្បាប់ទេ មិនមែនក្នុងច្បាប់ទេ! ទីពីរ គឺគ្រាន់តែជាពួកមួយដែលគ្រាន់តែប្រមូលផ្ដុំក្នុងបណ្ដាញសង្គមមួយដែលធ្វើសំឡេងឲ្យឮឡើងដើម្បីបន្លំសាធារណជនទាំងក្នុងស្រុក ទាំងក្នុងតំបន់អាស៊ានទាំងមូល និយាយឲ្យចំគឺពួកកូរអំបិលទេ មិនមែនជាស្អីទេ! សភារបស់អាស៊ានគេហៅថា IPA នេះបានហៅថាសភាស្របច្បាប់ គឺរដ្ឋសភានីមួយៗមានសមាជិកសភាគេបញ្ជូនទៅប្រជុំនៅសមាគមមួយដែលហៅថាIPA ហ្នឹងបានហៅថាសមាគមនៃសភាប្រជាជាតិអាស៊ានស្របច្បាប់ » ។ អ្នកវិភាគគោលនយោបាយ និងជាសាស្ត្រាចារ្យជំនាញការទូត និងកិច្ចការពិភពលោកនៅមហាវិទ្យាល័យ Occidental ទីក្រុងឡូសអែនជឺលែស សហរដ្ឋអាមេរិក លោកអៀ សុផល បានលើកឡើងប្រាប់ VODថា បើទោះបីសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស មិនមានតួនាទីក្នុងអាស៊ានក្តី តែលោកយល់ថាវាជារឿងល្អមួយដែល ស្ថាប័ននេះជំរុញឲ្យមេដឹកនាំអាស៊ានយកបញ្ហានេះជជែកជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន សែន។
លោកសរសេរបន្តថា៖ « ពេលសម្ដេចនាយកជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងអាស៊ាន ដោយគំរាមពីដំណើរការរបស់ស្ថាប័ននេះ ព្រោះតែបញ្ហាផ្ទៃក្នុង (ដូចដែលបានកើតឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំពិសេសអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី)គឺដូចជាគាត់កំពុងជំរុញឲ្យប្រទេសដទៃលូកលាន់កិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជាដូចគ្នា។ ទាំងសងខាងគឺអាចលេងល្បែងនេះ» ។កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ក៏បានអំពាវនាវជាថ្មីទៀតទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា ផងដែរ ដោយចាត់ទុកថាការបន្តឃុំខ្លួនមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះគឺជាសកម្មភាពនៃការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់គាត់៕
Ajoutez un commentaire…
ភ្នំពេញ - អ្នកស្រី រាយការណ៍ របស់ សហប្រជាជាតិ ទទួល បន្ទុក នៅ នៅ កម្ពុជា បាន ទស្សនកិច្ច ទស្សនកិច្ច អ្នកស្រី អ្នកស្រី មាន មាន ដែល ដែល ថ្ងៃ ព្រហស្បតិ៍. ក្នុង ថ្ងៃ បិទ ទស្សនកិច្ច នេះ បាន ធ្វើសន្និសីទ សារព័ត៌មាន ដែល បាន កត់ វិថី កម្ពុជា កម្ពុជា កម្ពុជា បាន គោលដៅ អភិវឌ្ឍន៍ ប្រកប ដោយ ចីរភាព របស់ អង្គការ សហប្រជាជាតិ.
Rhona Smith បាន រាយការណ៍ ពិសេស សហប្រជាជាតិ ទទួល បន្ទុក សិទ្ធិ នៅ នៅ អ្នកស្រី ក្នុង កិច្ច ការងារ ខ្លួន និង បើក រ ឱ្យ មាន មាន ចូលរួម ចូលរួម ជា សាធារណៈ ការ ការ ការ ដែល ដែល ដែល ដែល ដែល ដែល ដែល ផ្នែក ក្នុង ការ ធានា បាន អភិបាល អភិបាល ល្អ ល្អ និង ការ សម្រេច បាន គោល ដៅ អភិវឌ្ឍន៍ ប្រកប ដោយ ចីរភាព របស់ អង្គការ សហប្រជាជាតិ.
អ្នក ជំនាញ ខាង មនុស្ស រូប ក៏ នៅតែ ទទូច រដ្ឋាភិបាល រដ្ឋាភិបាល រដ្ឋាភិបាល បាន ការសិទ្ធិ ធិ នា យល់ ថា អាច ឱ្យ រក្សា ប្រព័ន្ធ គេ ស្គាល់ អាវុធ អាវុធ អាវុធ ហៅ កាត់ ថា (EBA) របស់ សហភាព អឺរ៉ុប.
ការអំពាវនាវរបស់អ្នកជំនាញខាងសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ កើតមានឡើង ក្នុងសន្និសីទព័ត៌មាននាទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដើម្បីបិទបញ្ចប់ដំណើរទស្សកិច្ចរបស់អ្នកស្រីដែលមានរយៈពេល១១ថ្ងៃនៅកម្ពុជា។
ជនជាតិដើមភាគតិចខេត្តមណ្ឌលគិរី ប្រតិកម្មនឹងអភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី ដែលថា គ្មានបទល្មើសព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំនៅខេត្តនេះ
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង (ពូនង) និងសកម្មជនបរិស្ថាន ប្រតិកម្មចំពោះ ការលើកឡើងរបស់អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ស្វាយ សំអ៊ាង និងប្រធានមន្ទីរកសិកម្ម លោក សុង ឃាង ដែលអះអាងថា គ្មានបទល្មើសព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំ នៅខេត្តនេះទេ។ ពួកគេចាត់ទុកការលើកឡើងនេះថា ជាលេសយករួចខ្លួន និងមិនបានកែតម្រូវចំណុចខ្វះខាតរបស់ខ្លួនឲ្យប្រសើរឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញនាំឲ្យក្រុមឧក្រិដ្ឋជន និងមន្ត្រីខិលខូចនៅតែប្រព្រឹត្តបទល្មើសដដែល។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងរស់នៅឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា និងសកម្មជនការពារព្រៃឈើសង្កេតឃើញថា អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី និងប្រធានមន្ទីរសិកម្មខេត្ត ហាក់ខ្វះភាពទទួលខុសត្រូវក្នុងកិច្ចគាំពារធនធានធម្មជាតិ ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន និងមិនបានទទួលយកទុក្ខកង្វល់របស់ពលរដ្ឋទៅដោះស្រាយនោះទេ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង រស់នៅឃុំប៊ួស្រា លោក ក្រើង តុលា ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៨ វិច្ឆិកាថា ពលរដ្ឋមានភស្តុតាងជាច្រើន ដែលពួកគេប្រទះឃើញបទល្មើសព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំ និងបានថតរួបបង្ហោះតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសបុក ដើម្បីឲ្យមានដំណោះស្រាយ។ លោកថា ថ្មីៗ នេះ ពួកគេបង្ហោះរូបភាពឃ្លាំងស្តុកឈើរបស់ជនជាតិវៀតណាម ដែលទទួលទិញឈើ ពីព្រៃអភិរក្សនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ដែលឈ្មូញដឹកទៅលក់ឲ្យជនជាតិវៀតណាម។ លោកអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស ខេង និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានលោក សាយ សំអាល់ ជំរុញឲ្យអភិបាលខេត្តនេះយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត អនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើឲ្យម៉ឹងម៉ាត់ ដូចការប្តេជ្ញាចិត្តមុនចូលកាន់តំណែង៖ «យ៉ាងយូរតែមួយអាទិត្យចាប់ផ្តើមកក្រើកលើសដើម។ គាត់មើលតែបទបញ្ជាទេ ដល់ពេលគេទៅក្រសួងអស់ហើយ គាត់ចាប់ផ្តើមធ្វើទៀត។ នេះមានន័យថា គាត់មិនមានការទទួលខុសត្រូវលើ។ សូមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន លោក សាយ សំអាល់ និងលោក ស ខេង ជួយជំរុញអភិបាលខេត្តហ្នឹងផង»។
But critics must understand that ports around the world are competing with one another and trying to build deeper facilities to lure large cargo ships to their shores. The financial windfall is staggering.
Hun Sen, Vietnam PM vow to end border row
10 December 2018 | 08:54 ICT
Prime Minister Hun Sen and his Vietnamese counterpart Nguyen Xuan Phuc have agreed to speed up the resolution to an ongoing dispute with the swift demarcation of the outstanding 16 per cent of their shared border “based on the spirit of friendship”.
The agreement, with its aim to “expand and strengthen the existing relationship between the two countries”, was made during the prime minister’s official visit to Hanoi on Friday and Saturday.
“Regarding the remaining border issue, we have made efforts to resolve it and today [we] have found a way to speed up the resolution in order to end this task as soon as possible . . . I am really happy that the Cambodia-Vietnam border is currently a border of friendship and has been significantly developing.
“Some areas are former battlefields [and now] they have become a market,” Hun Sen said at a press conference held by the two prime ministers.
“The big result from this visit is the strengthening and expansion of the existing relationship between the two countries. Agreements and memorandums of understanding [MoUs] have been signed, which is the continuation of the expansion and strengthening of cooperation to [improve] the relationship between the two countries,” he said.
តំណាងជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅភូមិស្រែព្រាង ឃុំប្រមេរ ដែលមានវិបត្តិដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន ហេង ហ្វូ លោក ខី ហុន ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៦ វិច្ឆិកាថា អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាត ឲ្យពួកគាត់ដាក់ញត្តិនៅភូមិគ្រឹះ លោក ហ៊ុន សែន នោះទេ បែរជាជំរុញឲ្យពួកគាត់ ប្ដឹងអាជ្ញាធរថ្នាក់មូលដ្ឋានជាមុនសិន។ លោកថា ជម្លោះដីធ្លីនេះបានអូសបន្លាយពេលច្រើនឆ្នាំមកហើយ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនចិនមកវិនិយោគតំបន់នោះ ធ្វើឲ្យអ្នកភូមិរាប់រយគ្រួសារបាត់បង់ដីធ្លីស្រែធ្វើកសិកម្មចិញ្ចឹមជីវិត បាត់បង់វាលស្មៅសម្រាប់គោក្របី ព្រៃជំនឿ ទឹកបឹងធម្មជាតិ ខឿនប្រាសាទបុរាណ និងដើមឈើផលិតជ័រទឹកជាដើម។ លោកកត់សម្គាល់ថា ស្រូវកសិកម្មរបស់លោក កន្លះហិកតារ ដោយត្រៀមប្រមូលផលឆ្នាំនេះ ត្រូវក្រុមហ៊ុនចិនយកគ្រឿងចក្រឈូស ឆាយ កម្ទេចចោលអស់ទាំងស្រុង កាលពីចុងខែតុលា ហើយគ្រួសារលោកបានប្ដឹងសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីមេឃុំប្រមេរ លោក ធាង ហេង ក៏ប៉ុន្តែគ្មានដំណោះស្រាយ។ លោកត្អូញថា គ្រួសារលោកមានដី ១៥ហិកតារ គ្រប់គ្រងមុនឆ្នាំ២០០០ ត្រូវក្រុមហ៊ុនចិនឈូសឆាយបំពានយកជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១២ អស់ ១៤ហិកតារ ហើយមកទល់ពេលនេះ នៅសល់ដីស្រែតែកន្លះហិកតារប៉ុណ្ណោះ៖ «ខ្ញុំដាក់ញត្តិគឺ ការទាមទាររបស់ខ្ញុំចង់បានដីមកវិញ ដាក់ពាក្យបណ្ដឹងឲ្យជួយដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីនេះ តែគេអត់អោយចូល គេមានតម្រួតពេញទីក្រុងភ្នំពេញអ៊ីចឹង។ ស្រូវខ្ញុំត្រៀមច្រូតគេយកអស់បាត់ហើយសិស្សអនុវិទ្យាល័យពង្រ ក្នុងស្រុកស្ទោង ខេត្តកំពង់ធំ ជិត ៥០នាក់ (៤៨នាក់) បានដួលសន្លប់ជាបន្តបន្ទាប់កាលព្រឹកពីថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបានដឹកសិស្សទាំងនោះ ទៅសម្រាកព្យាបាលជាបន្ទាន់ នៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុកស្ទោង។
អ្នកដែលដួលសន្លប់ទាំងនោះ គេសង្ស័យថា អាចបណ្ដាលមកពី ការបរិភោគអាហារ និងទឹកដែលគេលក់ក្នុងសាលារៀននោះ។
អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទង នាយកសាលា និងគ្រូពេទ្យនៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុកស្ទោង ឬអ្នកជំនាញផ្សេងទៀត ដើម្បីសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញករណីសិស្សដួលសន្លប់នេះបានទេ កាលពីថ្ងៃទី៥ វិច្ឆិកា។ ប៉ុន្តែ អភិបាលខេត្ដកំពង់ធំ លោក សុខ លូ បានប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា គិតមកដល់ម៉ោង៥ល្ងាច ថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា មានសិស្សខ្លះបានធូរស្រាលឡើងវិញហើយ។ ជាមួយគ្នានោះដែរ លោកបានស្នើដល់គ្រូ និងអាជីវករលក់នំ ចំណី ក្នុងអនុវិទ្យាល័យពង្រទាំងអស់ ត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ចំពោះអាហារដែលយកមកលក់ឲ្យសិស្ស នៅអនុវិទ្យាល័យពង្រនោះ៕
Publication date 06 November 2018 | 08:48 ICT
Prime Minister Hun Sen has expressed his concern about the abundance of fake and substandard medicines in the market, calling them a danger to public health and social safety.
Presiding over the regional conference on Fight against fake and substandard medicines held yesterday and today at Sofitel Hotel in Phnom Penh, he said the fake medicines are widespread and many are sold online. This, he said, made it difficult for the authorities to control.
The conference was attended by some 450 representatives from relevant ministries, government institutions, officials from Phnom Penh and the provinces, national and international guests and the private sector.
Hun Sen said: “The widespread use of fake and substandard medicines might be caused by the high price of the original medicines, an ineffective production mechanism, and the way they are sold in markets.
ភ្នំពេញៈ អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ លោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត កាលពីម្សិលមិញបានថ្លែងអះអាងសាជាថ្មីថាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ» មិនត្រូវបាត់បង់ទេប្រសិនបើស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានការប្រែប្រួល និងមានភាពល្អប្រសើឡើងវិញ។
លោកស្រី ស្ម៊ីត បានបញ្ចប់បេសកកម្មរយៈពេល ១១ ថ្ងៃរបស់លោកស្រីនៅប្រទេសកម្ពុជាដោយបានធ្វើសន្និសីទកាសែតនៅថ្ងៃចុងក្រោយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញមុនពេលចាកចេញពីកម្ពុជា។ ក្នុងរយៈពេល ១១ ថ្ងៃនៅកម្ពុជា លោកស្រីបានជួបជាមួយស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនដោយបានពិភាក្សាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើនចំណុច។
ឆ្លើយតបនឹងសំណួរអ្នកសារព័ត៌មានលោកស្រី ស្ម៊ីត បាននិយាយថាភាគីកម្ពុជាត្រូវគោរពស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សប្រសិនបើចង់រក្សាបាននូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «តាមការយល់របស់ខ្ញុំគឺថាការសម្រេចចិត្តរបស់គណៈកម្មការសហភាពអឺរ៉ុបគឺដោយផ្អែកទៅលើការគោរពតាមស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សពីភាគីកម្ពុជា។ តាមគំនិតរបស់ខ្ញុំ ប្រសិនបើកម្ពុជាខិតខំធ្វើឲ្យបានឆាប់រហ័សពិតប្រាកដ និងដោយទម្ងន់ ដើម្បីដោះស្រាយក្តីបារម្ភរបស់សហភាពអឺរ៉ុបពេលនោះពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការទប់ការដក EBA ខ្ញុំយល់ថា ការសម្រេចចិត្តនឹងមិនអាចកើតមានទេ»។
Comments
Post a Comment